Cacao là loại quả được sử dụng nhiều trong thực phẩm hàng ngày của nhiều gia đình. Tác dụng của cacao với sức khỏe như thế nào là câu hỏi của nhiều người. Cacao được sử dụng lần đầu tiên tại nền văn minh Maya ở Trung Mỹ. Cacao là một trong những nguồn polyphenol phong phú nhất, có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ. Tuy nhiên, quá trình chế biến và làm nóng cacao có thể khiến nó mất đi các đặc tính có lợi trên. Dưới đây chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiết tác dụng của cacao với sức khỏe con người như thế nào.
1. Tổng quan về cacao
Ca cao (cacao) là một cây thuộc họ Trôm (Sterculiaceae) có nguồn gốc từ Trung Mỹ. Tại Việt Nam, cây ca cao được trồng ở Tây Nguyên và một số tỉnh Nam Bộ. Cây mọc tự nhiên có thể cao tới 8-10m với lá to, nguyên, hình bầu dục nhọn. Trong trồng trọt, người ta điều chỉnh cho cây cao không quá 5-6m để dễ hái quả.
Hoa nhỏ, mọc trực tiếp trên cành to hoặc trên thân cây, ở kẽ những lá đã rụng. Hoa mẫu 5, gồm tràng màu trắng hay đỏ nhạt, 5 nhị bất thụ, 5 đôi nhị hữu thụ, bầu với 5 ngăn nối liền, vách bầu sẽ tiêu đi trong quá trình hình thành quả.
Quả dài 15-20cm, rộng 10-12cm. Vỏ ngoài dai, khi chín có màu vàng hay đỏ, trên có những đường sống xù xì chạy dọc theo quả. Mỗi quả chứa 20-40 hạt hình trứng, bao bọc bởi lớp cơm trắng hay vàng nhạt, vị chua.
+ Bột ca cao là gì?
Bột ca cao là loại bột được nghiền ra từ phần dư của chocolate liquor sau khi được ép lấy chất lỏng. Đó là một quy trình khá phức tạp, quả ca cao tươi sẽ được lên men từ 2 - 9 ngày và đem đi phơi khô. Tiếp đó, người ta sẽ rang hạt ca cao để làm tăng hương vị cho bột ca cao.
Hạt ca cao sẽ được tiếp tục xay mịn, để tạo thành hỗn hợp có màu nâu sẫm - gọi là chocolate liquor vì lúc đó chất béo và bơ ca cao bị tan chảy ra và quyện thành khối hỗn hợp.
Cuối cùng, chocolate liquor sẽ được ép lấy chất lỏng, đồng thời phần dư còn lại của hỗn hợp sẽ được người ta làm lạnh và nghiền thành bột ca cao mà bạn có thể sử dụng.
+ Đặc điểm của bột ca cao:
Bột ca cao tự nhiên có màu nâu nhạt, nhưng nếu đã qua xử lý (kiềm hóa) thì bột ca cao sẽ có màu nâu sẫm hơn, có thể từ màu nâu đỏ đến gần như màu đen. Mục đích của quá trình kiềm hóa sẽ làm cho bột ca cao giảm bớt vị đắng và tăng mức độ hòa tan hơn.
Cây ca cao đã được phát hiện cách đây khoảng 3000 năm ở Trung Mỹ và Mexico. Ca cao được sử dụng trong nền văn minh Maya ở Trung Mỹ, rồi du nhập vào châu Âu bởi những người đầu tiên khám phá Tây Ban Nha vào thế kỷ 16 và nhanh chóng trở nên phổ biến.
+ Thành phần dinh dưỡng của ca cao:
Ca cao chứa nhiều chất chống oxy hóa flavanol nhưng nếu trải qua quá trình kiềm hóa bằng axit thì hàm lượng các chất này sẽ bị giảm đi. Ngoài ra, bột ca cao còn chứa caffeine và một số khoáng chất có lợi khác.
Cụ thể, trong mỗi 100g bột ca cao gồm các chất dinh dưỡng như sau:
Năng lượng: 228kcal
Nước: 3g
Carbohydrate: 57.9g
Chất đạm: 19.6g
Chất béo: 13.7g
Chất xơ: 37g
Ngoài ra, bột ca cao còn chứa một số loại vitamin như: 0.241mg vitamin B2, 0.1mg vitamin E, 2.5microgram vitamin K, … và các loại khoáng chất khác như: 128mg canxi, 13.86mg sắt, 499mg magie, 1524mg kali, …
2. Tác dụng của cacao
+ Ca cao giúp ngăn ngừa nguy cơ suy giảm trí nhớ:
Các nhà khoa học tại Trường Y Harvard cho biết rằng uống hai cốc socola nóng mỗi ngày có thể giúp não bộ khỏe mạnh và ngăn ngừa sự suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi bằng cách bảo vệ tuần hoàn máu não. Nhóm nghiên cứu đã thực hiện bài kiểm tra trí nhớ và kỹ năng tư duy trên 60 người lớn tuổi trước và sau khi tiến hành uống hai cốc ca cao nóng mỗi ngày trong vòng 30 ngày. Một nửa số người tham gia sẽ dùng ca cao chứa flavanol hàm lượng cao và nửa còn lại thì dùng loại chứa flavanol hàm lượng thấp. Kết quả cho thấy những người tuần hoàn máu kém đã có sự cải thiện đáng kể về trí nhớ và chức năng não bộ sau khi uống đều đặn cacao chứa flavanol hàm lượng tiêu chuẩn.
+ Ca cao có thể giúp kiểm soát cân nặng:
Khi thử nghiệm trên chuột về mối liên hệ giữa cân nặng và ca cao có tác dụng gì, những con với chế độ ăn giàu cacao có cân nặng nhẹ hơn so với những con được ăn các chất thay thế cacao. Nhìn chung, không thể phủ nhận những lợi ích mà các chất chống oxy hóa trong ca cao mang lại cho sức khỏe của chúng ta. Tuy nhiên, các bước chế biến hạt ca cao có thể ảnh hưởng đến tác dụng của cacao, cụ thể là lượng chất chống oxy hóa còn lại cho đến khi cơ thể tiêu thụ socola. Các bước này gồm có lên men và rang hạt ca cao và xử lý kiềm.
+ Ca cao giúp hạ huyết áp:
Kết quả từ một số thử nghiệm cho thấy tiêu thụ socola đen hoặc cacao có thể giúp huyết áp hạ đáng kể ở người huyết áp cao. Thậm chí chỉ cần một lượng nhỏ chừng 6 gram socola đen cũng làm giảm huyết áp, so với khi ăn một lượng socola trắng tương đương nhưng không có tác dụng vì không chứa các chất có lợi như ở socola đen.
+ Ca cao giúp cải thiện hội chứng mệt mỏi mãn tính:
Các nhà nghiên cứu từ Trường Y khoa Hull York chỉ ra rằng những người mắc hội chứng mệt mỏi mãn tính đã có cải thiện đáng kể các triệu chứng khi ăn socola đen, trái ngược hoàn toàn với những người sử dụng socola sữa với lớp phủ màu nâu. Họ đưa ra giả thuyết rằng điều này là do tăng lượng serotinin – một chất hóa học trong não, thông qua các polyphenol tìm thấy trong socola đen. Và để thêm phần đảm bảo, không ai trong số những người tham gia thử nghiệm bị tăng cân trong quá trình nghiên cứu. Vì vậy, nếu bạn mắc phải hội chứng mệt mỏi mãn tính và biết ca cao có tác dụng gì thì đừng quên thêm socola đen vào khẩu phần ăn hàng ngày của mình nhé.
+ Ăn socola có thể giúp bạn cải thiện tư duy toán học:
Các thực phẩm chứa hàm lượng cao flavanol ca cao, được chứng minh có khả năng làm tăng lưu lượng máu lên não, nhờ đó mà cải thiện hoạt động đòi hỏi nhiều tư duy. Trong nghiên cứu đối với 30 người trưởng thành, kết quả cho thấy trong những ngày được uống ca cao chứa flavanol hàm lượng cao, những người này đã làm toán tốt hơn và cảm thấy tỉnh táo hơn so với những ngày mà họ không được uống. Vì vậy, khi gặp một bài toán khó, hãy thử nhâm nhi một mẩu socola đen xem nhé.
+ Ca cao giúp cải thiện bệnh về ruột và có thể ngăn ngừa nguy cơ mắc ung thư đại tràng:
Một nghiên cứu trên động vật cho thấy cacao có thể giúp ngăn ngừa các cơn đau ruột hay chứng bệnh đường ruột, thậm chí có thể làm giảm các nguy cơ ung thư đại tràng.
Các nhà khoa học thuộc Viện Khoa học Công nghệ Thực phẩm và Dinh dưỡng (ICTAN) đã tìm ra rằng, chuột – khi được cho ăn theo chế độ ăn giàu cacao, sẽ ít bị ảnh hưởng bởi những thay đổi trước ung thư trong ruột và không có bất kì dấu hiệu nào về tổn thương tế bào. Mặc dù vẫn cần thực hiện thêm nhiều nghiên cứu về bột ca cao có tác dụng gì, nhưng một cốc ca cao hoặc một mẩu socola đen nhỏ mỗi ngày sẽ giúp đường ruột của bạn cải thiện hơn.
+ Ca cao làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường:
Trong một nghiên cứu khác về tác dụng của ca cao, 100 người bị tiểu đường đã được cho uống ca cao và sữa, hoặc chỉ uống sữa; 2 lần một ngày trong 6 tuần. Kết quả cho thấy những người uống sữa và cacao có hàm lượng cholesterol và mức độ viêm thấp, giúp giảm các nguy cơ đe dọa sức khỏe.
+ Ca cao giúp cải thiện sức khỏe tim mạch:
Cũng giống như giảm huyết áp, một bài kiểm tra gồm 42 thử nghiệm trên 1200 bệnh nhân cũng đã cho thấy flavanol trong ca cao giúp giảm lượng insulin và choresterol ‘xấu’, từ đó giảm nguy cơ bệnh tim và các bệnh mạch máu như đau tim và đột quỵ. Hơn nữa, các hợp chất flavanol có trong cacao và socola cũng giúp tăng tuần hoàn máu, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
+ Ca cao có thể bảo vệ gan của bạn:
Một nghiên cứu trên động vật đã cho thấy sử dụng ca cao hàng ngày có thể làm suy giảm chứng gan nhiễm mỡ do chế độ ăn kiêng nhiều chất béo. Bệnh gan nhiễm mỡ đang gia tăng do béo phì và một số trường hợp có thể tiến triển đến xơ gan. Vì vậy, nếu bạn đang giảm cân, uống một cốc ca cao trước khi đi ngủ sẽ tốt cho gan của bạn.
+ Ca cao có thể giúp giảm stress:
Người trải nhiệm Chương trình Vavista cho hay, căng thẳng làm tăng lên sự thèm muốn socola, cụ thể hơn, là thèm đường và chất béo. Tuy nhiên, có một vài minh chứng cho thấy rằng, ăn khoảng 28g hoặc nửa miếng socola đen mỗi ngày có thể làm giảm các hooc-môn gây căng thẳng và lo lắng ở những người thường xuyên căng thẳng.
3. Lưu ý khi sử dụng cacao
Trước khi sử dụng, bạn nên chắc chắn rằng mình không bị dị ứng với bột ca cao để nhận được tối đa tác dụng của dược liệu này.
Bạn nên theo dõi huyết áp khi dùng ca cao. Tránh dùng ca cao cho những người bị bệnh tim, viêm đại tràng và hội chứng ruột kích thích.
Tránh không để vật nuôi tiếp xúc với các sản phẩm chứa ca cao vì đây là chất độc đối với chó, mèo.
Những quy định cho cây ca cao ít nghiêm ngặt hơn những quy định của tân dược. Cần nghiên cứu sâu hơn để xác định độ an toàn của ca cao. Lợi ích của việc sử dụng ca cao nên cân nhắc với nguy cơ có thể xảy ra trước khi dùng. Tham khảo ý kiến tư vấn của thầy thuốc hay bác sĩ trước khi sử dụng ca cao.
+ Mức độ an toàn của ca cao như thế nào?
Một số nghiên cứu cho thấy tác dụng của ca cao đạt tối ưu nhất khi dùng một lượng vừa phải cho phụ nữ mang thai và cho con bú. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ về liều lượng ca cao cần thiết tùy vào tình trạng sức khỏe của mình.
Ca cao có thể tương tác với những gì?
Ca cao có thể tương tác với những thuốc bạn đang dùng hay tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn. Tham khảo ý kiến tư vấn của thầy thuốc hay bác sĩ trước khi sử dụng ca cao.
Ca cao có thể tương tác với một số loại thuốc như thuốc kháng monoamine oxidase và theophylline. Ngoài ra, một số loại thuốc từ thảo dược cũng có thể tương tác với ca cao. Các loại nước có đường, có gas như cà phê, coca cola, trà khi dùng chung với ca cao có thể làm bạn bị kích động.
Ca cao có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm catecholamin trong nước tiểu, axit vanillyl và thời gian máu đông.
Hãy ngưng dùng ca cao khi bạn đang sử dụng các loại thuốc sau đây để tránh các tác dụng phụ:
Adenosine
Clozapine
Dipyridamole
Ergotamine
Estrogen
Lithium
Thuốc điều trị hen suyễn (thuốc chủ vận beta-adrenergic)
Thuốc trị trầm cảm (MAOIs)
Thuốc trị bệnh đái tháo đường
Phenylpropanolamine
Theophylline
Các loại thuốc kháng sinh (thuốc kháng sinh quinolone)
Thuốc tránh thai
Thuốc điều trị các bệnh dạ dày cimetidine
Thuốc cai rượu disulfiram
Thuốc điều trị nhiễm nấm và nấm men fluconazole
Thuốc điều trị tình trạng nhịp tim không đều mexiletin
Thuốc điều trị các bệnh tim mạch verapamil
Trên đây chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu xem tác dụng của cacao với sức khỏe con người như thế nào. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn và người thân. Cảm ơn bạn đã quan tâm, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc !
Có thể bạn quan tâm:
>>> Tác dụng của bạch quả với sức khỏe con người như thế nào?
Viết bình luận