Keo ong là một hỗn hợp phức tạp do ong hút từ thực vật như vỏ cây, lá cây với dịch tiết của ong. Vậy tác dụng của keo ong với sức khỏe con người như thế nào. Keo ong được biết đến nhiều như một nguyên liệu kháng sinh tự nhiên lành tính nhưng còn rất nhiều các tác dụng hữu ích khác của nguyên liệu thiên nhiên này đã được các nhà khoa học khám phá và công bố. Dưới đây chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiết xem tác dụng của keo ong với sức khỏe con người như thế nào.
1. Tổng quan về keo ong
Keo ong (Propolis) là một hỗn hợp nhựa rất phức tạp với nhiều thành phần khác nhau tùy thuộc vào vùng nguyên liệu và loại ong (giống ong) thu thập. Song song quá trình đi tìm mật hoa và phấn hoa, ong mật đồng thời cũng thu thập nhựa cây từ các chồi cây, hoa khác nhau trong khu vực sinh sống của chúng. Sau đó, nhựa cây được ong mật nhai, kết hợp với nước bọt của ong để hình thành một hỗn hợp chất mới gọi là keo ong.
Theo các nhà nghiên cứu, màu của keo ong phụ thuộc vào nguồn thực vật mà ong mật thu thập được, vì thế nó có dải màu từ màu nâu đến màu xanh lục đậm. Tuy nhiên, phần lớn keo ong đều có màu nâu đậm, do đó cũng có thể coi đây chính là màu để nhận diện sản phẩm đặc biệt này. Với loài ong, chất keo này cũng giống như xi măng để xây, gia cố nhà của con người. Loài côn trùng này sử dụng chất keo do mình tạo ra để ổn định cấu trúc, giảm độ rung, sửa chữa những vết rách và lấp các kẽ hở không mong muốn của tổ ong để tăng cường phòng thủ, ngăn ngừa ký sinh trùng, vi khuẩn và các vật thể lạ xâm nhập phá hoại tổ ong. Đặc biệt, keo ong khi được dính vào tổ ong sẽ hạn chế sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc, phòng chống sự thối rữa và mọi khả năng lây lan các bệnh có khả năng gây hại tới các “thành viên” ong ở trong tổ.
Từ thời xa xưa con người đã biết đến tác dụng của keo ong để ứng dụng trong cuộc sống phục vụ cho con người. Những năm 350 trước Công nguyên, người Hy Lạp và Ai Cập cổ đại sử dụng keo ong để chữa áp-xe (Abscess), làm lành vết thương.
Cho tới ngày nay, với công nghệ chiết xuất tiên tiến cũng như được rất nhiều các nhà khoa học nghiên cứu và phát triển, keo ong đã được xác nhận là thành phần, phương thuốc quý để làm thuốc và thực phẩm chức năng. Ngoài sử dụng cho y học, keo còn được dùng cho thiết bị nhạc cụ, công nghệ thực phẩm (kẹo cao su…), sáp xe…
Song song với việc đi thu thập mật ong và phấn hoa, ong mật cũng thu thập nhựa cây từ các chồi cây, hoa. Sau đó, ong mật sẽ nhai, khi được kết hợp với nướt bọt của ong, số nhựa cây này sẽ hình thành một hỗn hợp chất mới được gọi là keo ong.
Keo ong sẽ được sử dụng như một loại xi măng để xây dựng, sửa chữa và bảo vệ tổ ong khỏi vi khuẩn, virus, nấm mốc và những kẻ xâm nhập. Không những vậy, đây còn là sản phẩm giúp tăng sức đề kháng, chữa bệnh cho ong non.
Thông qua việc quan sát loài ong, con người đã sử dụng keo ong trong hàng ngàn năm như một chất bổ sung sức khỏe và chữa bệnh. Nhiều nghiên gần đây đã cho thấy, sản phẩm từ ong này có thể mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời trong việc giảm huyết áp, tốt cho sức khỏe của xương, chữa lành vết thương và bảo vệ gan.
+ Các hợp chất có trong keo ong:
Thành phần của keo ong rất phức tạp và sẽ tùy thuộc vào địa lý, hệ thực vật và loài ong. Thậm chí, thành phần keo ong của mỗi tổ ong cũng sẽ khác nhau dù sống trong cùng một nơi.
Keo ong hữu cơ thường có màu nâu sẫm hoặc xanh lục, có mùi ngọt và được tạo thành từ:
Nhựa (50-70%)
Sáp ong (30-50%)
Phấn hoa (5-10%)
Tinh dầu (tùy thuộc vào khu vực, thường là húng quế, cỏ xạ hương và phong lữ) (5-10%)
Ngoài ra, trong keo ong còn có hơn 300 hoạt chất khác như axit, đường, vitamin (B, C và E) và đặc biệt là chrysin, một chất chống oxy hóa mạnh mà ong lấy được từ các bộ phận của cây và hoa. Do đó, sản phẩm từ ong này có thể giúp cơ thể:
Tiêu diệt vi khuẩn, virus và ngăn chặn lây lan
Ngăn chặn sự phát triển của nấm men và nấm
Hỗ trợ điều trị dị ứng bằng cách ngăn chặn sự giải phóng histamine trong cơ thể
Hạ huyết áp bằng cách ức chế hoạt động của một số enzym (tyrosine hydroxylase)
Ttăng cường mật độ xương, giúp xương chắc khỏe và mau lành
Ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư
Ngăn ngừa sâu răng và giảm sưng nướu
Tăng khả năng chữa lành vết thương bằng cách thúc đẩy trẻ hóa tế bào
Bảo vệ gan khỏi độc tố, tổn thương và bệnh tật
Điều hòa đường huyết, hỗ trợ điều trị đái tháo đường.
2. Tác dụng của keo ong
+ Chống viêm:
Keo ong với các thành phần chính bao gồm hỗn hợp như (Quercetin, artepillinc, cinnamic acid, coumaric acid, caffeic acid) có tác dụng kích thích sản xuất cytokine chống viêm, đặc biệt là chống viêm trực tiếp tại các vị trí bị tổn thương, kích thích tạo tế bào mới. Vì vậy, sản phẩm này có khả năng phòng chống viêm họng, viêm lợi, viêm xoang, viêm mũi, viêm mũi dị ứng, ho, cảm lạnh, cảm cúm, viêm hô hấp trên…
+ Kháng sinh tự nhiên:
Trong y học cổ truyền, keo ong được dùng với tên thuốc là “phong giao”, có vị nhạt, tính bình, có tác dụng sát khuẩn mạnh. Y học hiện đại coi keo ong là “Liều thuốc kháng sinh tự nhiên hoàn hảo nhất” bởi qua nhiều nghiên cứu, đã cho thấy keo ong có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gram dương (Staphylococci) và các vi khuẩn Gram âm (E.coli, K. pneumoniae, P. vulgaris và P. aeruginosa). Các nhà khoa học cũng tìm ra rằng trong keo ong có những hoạt chất kháng sinh tổng hợp chất streptomycin, cloxacillin, chloramphenicol, cefradine và polymyxis B. Bởi vậy keo có tác dụng tương đương sự phối hợp 4 loại kháng sinh là Penicilline, Streptomycine, Neomycine và Tetracyclline.
+ Cải thiện chức năng tiêu hóa:
Theo nghiên cứu của Grange và Davey (1990): Ở liều lượng 3mg/ml, keo ong có hoạt tính tích cực đối với cầu khuẩn và vi khuẩn Gram+ và ức chế sự tăng trưởng của Staphylococcus aureus, Staph. epidermidis, Enterococcus spp., Corynebacterium spp., Branhamella catarrhalis và Bacillus cereus.
Nó cũng tham gia ức chế một phần sự tăng trưởng của Pseudomonas aeruginosa và E.coli. Họ còn cho rằng, galangin và caffeic acid phenetyl ester trong chiết xuất keo ong là những nguồn chính của hiệu ứng nói trên. Ngoài ra, keo ong giúp giảm thiểu nguy cơ viêm loét dạ dày tá tràng do ức chế vi khuẩn Helicobacter pylori, nó có chất bảo vệ, thúc đẩy và phục hồi tái sinh các tổ chức bị tổn thương, khôi phục lại khả năng tồn tại của tế bào gốc, giúp nhanh chóng phục hồi các mô và chữa các bệnh về viêm loét. Đặc biệt, keo ong chứa nhiều enzyme có tác dụng cải thiện chức năng tiêu hóa.
Xét về tính chất quan trọng của keo ong, nó không tạo ra vi khuẩn kháng thuốc, đặc biệt, nó không ảnh hưởng đến hệ vi khuẩn đường ruột Lactobacillus bifidus và Lactobacillus.
+ Chăm sóc và bảo vệ da:
Keo ong cũng được biết đến là một sản phẩm giúp làm đẹp, có thể trong uống ngoài bôi. Uống keo ong không chỉ giúp loại bỏ các độc tố, thanh lọc máu, cải thiện vi tuần hoàn, mà còn loại bỏ mụn trứng cá, mụn đầu đen, các vết nám, đốm tàn nhang, giúp phái đẹp luôn có làn da trắng trẻo hồng hào.
Đặc biệt, Keo ong lành mạnh hơn so với bất kỳ loại kháng sinh khác trong việc kiểm soát Staphylococcus epidermidis (nguyên nhân chính gây mụn chứng cá), Vi nấm Pityrosporum (nguyên nhân gây ra gàu), và Trichomonas vaginalis (nguyên nhân gây ra viêm âm đạo).
+ Ngăn ngừa sâu răng:
Các nghiên cứu thực hiện trong môi trường ống nghiệm trên 15 chủng vi khuẩn lâm sàng thường gặp trong nha khoa cho thấy chiết xuất keo ong có khả năng chống vi khuẩn, làm ức chế sự tăng sinh tế bào của vi khuẩn từ đó giúp ngăn ngừa sâu răng hiệu quả.
+ Chống lão hóa:
Các flavonoids trong keo ong có tác dụng bắt giữ các gốc tự do. Keo ong còn giúp kéo dài đời sống của tế bào lành, làm giảm các chứng và bệnh liên quan đến gốc tự do, vì vậy có tác dụng chống lão hóa và các bệnh do lão hóa gây ra
+ Bảo vệ tế bào thần kinh, an thần:
Cùng với tác dụng tăng tuần hoàn mạch máu, tác dụng chống oxy hóa, keo ong có tác dụng bảo vệ tế bào não và giảm nguy cơ mắc phải các bệnh Alzheimer, Parkinson, thoái hóa tế bào não…
+ Tốt cho huyết áp:
Keo ong giàu chất flavonoids và chất chống oxy hóa, do đó, người bị tăng huyết áp sử dụng keo ong không chỉ có tác dụng ngăn ngừa xơ cứng động mạch, tai biến mạch máu não mà còn điều hòa cân bằng, giảm chất béo trung tính, giảm tập kết tiểu cầu, cải thiện vi tuần hoàn, giúp hạ, ổn định huyết áp, từ đó tránh được những biến chứng do tai biến gây ra.
+ Ngăn ngừa ung thư:
Keo ong có chứa flavonoids, hợp chất phenol, tecpen, polysaccharides, acid hữu cơ và các chất tự nhiên khác giúp ức chế đáng kể các tế bào ung thư. Các bệnh nhân ung thư sử dụng keo ong thường xuyên không chỉ ngăn chặn được sự di căn của tế bào ung thư, giảm tác dụng phụ do quá trình hóa trị và xạ trị gây nên mà còn từng bước nâng cao thể lực, tăng lượng bạch cầu trong máu.
+ Chống bức xạ, phóng xạ, chiếu xạ:
Flavonoids trong keo ong có tác dụng hạn chế các tổn thương tế bào do bức xạ, phóng xạ, chiếu xạ do ức chế phản ứng oxy hóa. Bên cạnh đó, nó cũng thúc đẩy sự sinh trưởng của các mô tế bào, tăng cường phục hồi các tế bào bị tổn thương.
3. Lưu ý khi sử dụng keo ong chăm sóc sức khỏe
Dù rất tốt cho sức khỏe nhưng khi dùng, bạn cũng cần lưu ý một số điều sau:
Keo ong vẫn có thể gây dị ứng, do đó, bạn nên tránh dùng nếu bị dị ứng với ong hoặc các sản phẩm từ ong.
Trước khi dùng luôn hỏi ý kiến bác sĩ, đặc biệt là nếu bạn đang sử dụng thuốc hoặc các loại thảo dược khác vì sản phẩm từ ong này có thể tương tác với các loại thuốc mà bạn đang dùng.
Theo nghiên cứu, keo ong có thể làm tăng hiệu quả của thuốc kháng sinh nhưng cần có nhiều nghiên cứu lâm sàng hơn chứng minh điều này. Do đó, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ khi dùng với kháng sinh.
+ Sử dụng như thế nào?
Hiện keo ong được sử dụng ở nhiều dạng, có thể chế biến thành viên con nhộng, viên nang mềm, chất lỏng, bột nguyên chất hoặc dùng với các dung môi như ethanol hoặc glycol. Ngoài ra, đây cũng là thành phần của các sản phẩm như:
Thuốc mỡ
Các sản phẩm dưỡng da, kem bôi mặt
Kem đánh răng
Dầu gội
Về liều lượng, mỗi ngày bạn có thể dùng từ 50-1.500mg/ngày. Keo ong, sữa ong chúa và mật ong đều chứa flavonoid, do đó, sự kết hợp của 3 sản phẩm này có thể giúp chống lại chứng viêm, nhiễm trùng do virus, vi khuẩn, nấm, tăng tốc độ chữa lành vết thương và bảo vệ tim.
Keo ong được coi là một thực phẩm bổ sung tốt cho sức khỏe giống như các sản phẩm từ ong khác. Bạn có thể dùng dạng nguyên chất, nhưng nó thường được thêm vào mật ong dưới dạng chiết xuất để cải thiện hương vị.
Trên đây chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu về tác dụng của keo ong với sức khỏe con người như thế nào. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn và người thân. Cảm ơn bạn đã quan tâm, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc !
Có thể bạn quan tâm:
>>> Cây bằng lăng có tác dụng gì với sức khỏe con người?
Viết bình luận