Nấm bào ngư là loại nấm được dùng làm thực phẩm và chế biến cùng các món ăn. Nấm bào ngư có tác dụng gì với sức khỏe là câu hỏi của nhiều người. Nấm Bào Ngư xám tươi có rất nhiều giá trị dinh dưỡng và dược tính tốt cho sức khỏe. Là loại nấm ăn thông dụng có mặt ở hầu như các món ăn chay hoặc lẩu nấm. Nấm Bào Ngư cực dễ chế biến và có thể dễ dàng kết hợp với tất cả mọi món ăn chay và mặn đều cực kỳ ngon và bổ dưỡng. Dưới đây chúng ta cùng đi tìm hiểu xem nấm bào ngư có tác dụng gì với sức khỏe con người.
1. Tổng quan về nấm bào ngư
+ Nấm Bào Ngư là gì?
Nấm bào ngư với tên khoa học là Pleurotus spp, hay còn có tên gọi khác là nấm sò, nấm sò có sự đa dạng về màu sắc, hình dáng bao gồm nấm sò tím, sò trắng, sò nâu do khả năng thích hợp với các thời tiết của môi trường sống một cách mạnh mẽ, đối với nhiệt độ lạnh phù hợp để phát triển nhất là 15 – 20 độ C, loại chịu nhiệt độ tốt nhất là 25 -30 độ C. Về mật độ nuôi trồng, loài nấm này có khả năng trồng được quanh năm, nhưng thuận lợi nhất là vào tháng 9 đến tháng 4 năm sau.
+ Thành phần hoá học của nấm bào ngư:
Các nhà khoa học đã phân tích lượng thành phần có trong nấm sò tươi, trên 1 cây nấm chứa 90,4% nước, protid 4%, glucid 3,4%, vitamin PP 3,3%, vitamin C 4mg%, các axit béo không no…
Khi nấm ở dạng sấy khô: hàm lượng protein của nấm chiếm đến 33 – 43%, ngoài ra còn có các axit amin như glutamic, valin, isoluxin.
+ Những loại nấm bào ngư phổ biến
Nấm bào ngư xám: Nấm bào ngư xám có tên khoa học là Pleurotus Sajor caju. Lúc đầu nấm được nuôi trồng ở Ấn Độ, sau đó du nhập vào Trung Quốc, rồi về Việt Nam. Nấm có quả thể phẳng, cong lại khi già, mũ nấm hình tròn, đường kính 5 – 15 cm. Nấm có màu sắc xám, thịt cân nấm chắc và có màu trắng, có lông nhung. Nấm khi ăn có vị giòn, ngọt và dai nhẹ. Ở nước ta, loại nấm này được trồng nhiều chủ yếu ở niềm nam, nhất là ở TP.Hồ Chí Minh và miền Tây Nam Bộ.
Nấm bào ngư Đài Loan: Nấm bào ngư Đài Loan hay còn gọi là nấm bào ngư Nhật, có tên khoa học là Pleurotus Cytidiosus. Loại nấm này có kích thước khá lớn, đường kính mũ nấm khoảng từ 7-12cm, có khi lên đến 35cm. Nấm có màu nâu tro. Trên bề mặt mũ của nấm có vảy màu nâu đen, cho vị ngon lạ khi ăn.
Nấm bào ngư tím: Nấm bào ngư tím có tên khoa học là Pleurotus Ostreatus. Nấm có kích thước vừa hoặc lớn, đường kính nấm khoảng 5-21cm, có màu trắng hoặc màu tro. Tuy nhiên, khi nấm mới nở thì chúng có màu tím hoặc nâu xám. Cuống nấm mọc xiên, thường ngắn (khoảng 1-3cm) hoặc không có, bề mặt nấm có lông nhung. Loại nấm này còn có giá trị dược liệu được đánh giá cao trong y học. Nấm còn được gọi với tên thay thế là nấm hương chân ngắn.
Nấm bào ngư trắng: Nấm bào ngư trắng có tên khoa học là Pleurotus Florodanus. Dòng nấm này có màu nâu gụ khi ở dưới điều kiện nhiệt độ thấp và đầy đủ ánh sáng. Ở nhiệt độ cao, quả thể nấm chuyển sang màu trắng sữa rất đẹp. Nấm bào ngư trắng có tính kháng tạp nấm, tạp khuẩn cao, sản lượng đạt được khi nuôi trồng cũng đạt mức cao nhất.
Nấm bào ngư vàng (nấm sò vàng): Nấm bào ngư vàng có tên khoa học là Tamogi. Loại nấm này chuyên dùng trong việc bào chế thành nước cốt nấm. Chúng giúp ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư. Tuy nhiên, ở nước ta loại nấm này chưa được trồng phổ biến như các loại nấm trên.
+ Nấm bào ngư được trồng ở đâu?
Trong tự nhiên, nấm bào ngư thường mọc trên các thân cây khô. Trong môi trường nuôi trồng nông nghiệp, nấm bào ngư được trồng trên rơm, bã mía, mùn cưa cao su. Tại các nông trại của Việt Nam, nấm bào ngư thường được trồng bằng phôi gỗ mùn cưa cao su cấy theo nấm.
+ Trồng nấm bào ngư có khó không?
Nấm bào ngư mọc tự nhiên như nhiều loài nấm khác,và hiện nay nuôi trồng nấm trong môi trường nông nghiệp bằng phương pháp cấy meo nấm trên rơm, rạ, bã mía, mùn cưa cây cao su phổ biến hơn cả.
Hiện nay trên thị trường đã có nhiều phôi nấm đã cấy meo nấm sẵn bán tại các cửa hàng bán đồ nông sản, cây giống để bạn có thể trồng tại nhà.
Việc nuôi trồng nấm không quá khó nhưng đòi hỏi kiến thức kỹ thuật đúng và sự tận tâm chăm sóc, theo dõi, kiên trì thì mới có thể nuôi nấm thành công được.
Điều kiện tiên quyết để nuôi nấm bào ngư thì cần phải đảm bảo đúng nhiệt độ ưa thích của nấm.
Nấm bào ngư ưa điều kiện khí hậu mát mẻ nên cần phải luôn giữ trại nấm ở nhiệt độ đủ và ổn định, không được hơi nóng quá hay hơi lạnh quá.
Trong quá trình nuôi, hạn chế ánh nắng chiếu trực tiếp hay gió lùa vào phôi nấm hoặc tai nấm để tránh bị héo, móp, thậm chí là chết cây. Duy trì độ ẩm luôn khoảng 60 - 65%, độ ẩm không khí 80 - 85%.
Chỉ cần đảm bảo môi trường nuôi trồng thuận lợi là cây nấm sẽ phát triển tốt một cách tự nhiên và nhanh chóng, bên cạnh sự quan sát thường xuyên phát hiện sâu bệnh.
Sau khoảng 25 ngày ươm là nấm đã bắt đầu sinh trưởng. Chăm tưới nước phun sương khoảng 4-6 lần/ngày để nấm lên khỏe mạnh. Khi thấy tai nấm to khoảng 3-5cm là đã có thể thu hoạch.
+ Giá trị dinh dưỡng và lợi ích của nấm bào ngư xám
Trong nấm có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe như protide, glucide, vitamin C, vitamin PP, acid folic, các acid béo không no…
Hàm lượng protein trong nấm bào ngư xám có thể so sánh với hàm lượng protein của thịt động vật. Nấm bào ngư xám phơi khô còn chứa rất nhiều vitamin D có lợi cho cơ thể con người.
Nấm bào ngư xám giúp phòng tránh các bệnh huyết áp thấp, béo phì, hỗ trợ bệnh đường ruột, kháng khuẩn, ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư, phòng ngừa giun sán...
2. Nấm bào ngư có tác dụng gì?
+ Giảm mức cholesterol:
Theo Boldsky, nấm bào ngư đã được chứng minh là làm giảm cholesterol một cách tự nhiên. Một nghiên cứu trên động vật cho thấy nấm bào ngư làm giảm mức cholesterol 37% và giảm chất béo trung tính 45%. Những bệnh nhân đái tháo đường được dùng nấm bào ngư cho thấy mức cholesterol giảm đáng kể. Ngoài ra, nấm bào ngư là một nguồn cung cấp chất xơ dồi dào, có tác dụng cải thiện sức khỏe tim mạch.
+ Tăng cường khả năng miễn dịch:
Nấm bào ngư có chất chống ôxy hóa như selen, giúp bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại có thể dẫn đến các bệnh mãn tính. Nấm sò có chứa các hợp chất hoạt động như chất điều hòa miễn dịch, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể.
+ Giúp ngăn ngừa bệnh ung thư:
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học tại Israel, trong nấm bào ngư có chứa chất alpha-glucan. Đây còn được gọi là hợp chất đường liên phân tử, chất này có khả năng tiêu diệt được các tế bào ung thư ác tính. Bên cạnh đó, hoạt chất l-atin có trong tai nấm, trên phiến nấm và có mặt nhiều nhất ở phần bào tử nấm, có khả năng phòng tránh ung thư rất hiệu quả.
Người khỏe mạnh khi thêm nấm bào ngư vào khẩu phần ăn hàng ngày có thể ngăn ngừa được các tế bào xấu gây nên bệnh ung thư. Đối với người mắc bệnh ung thư, có thể bổ sung được rất nhiều chất dinh dưỡng dễ hấp thụ. Hơn nữa, các hoạt chất có lợi trong nấm sẽ giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân ung thư.
+ Tăng cường chức năng não:
Nấm bào ngư rất giàu niacin (vitamin B3), một chất dinh dưỡng quan trọng đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và suy giảm nhận thức do tuổi tác.
+ Giảm viêm:
Viêm là phản ứng bình thường của hệ miễn dịch để bảo vệ cơ thể chống lại nhiễm trùng và bệnh tật. Mặt khác, tình trạng viêm mãn tính có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư và tiểu đường. Nấm sò có đặc tính chống viêm mạnh mẽ có thể giúp kiểm soát tình trạng viêm.
+ Giảm lượng đường trong máu:
Tăng tiêu thụ nấm bào ngư đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Nấm sò rất giàu β-glucans, một loại chất xơ hòa tan trong nước có thể giúp cải thiện mức đường huyết, hỗ trợ giảm nguy cơ tiểu đường.
+ Hạ huyết áp:
Hoạt động hạ huyết áp của nấm bào ngư giúp làm giảm huyết áp cao. Sự hiện diện của β-glucans trong nấm sò đã được chứng minh là có ảnh hưởng tốt đến mức huyết áp.
+ Chống lại các gốc tự do:
Nấm bào ngư có chứa chất chống ôxy hóa tăng cường sức khỏe có thể giúp chống lại các gốc tự do và giảm nguy cơ mắc các tình trạng sức khỏe mãn tính.
+ Có thể kiểm soát ung thư:
Nghiên cứu cho thấy nấm sò có khả năng ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư vú và ung thư ruột kết Chiết xuất nấm bào ngư có tác dụng điều trị chống lại các tế bào khối u đại trực tràng và bệnh bạch cầu.
Một số công dụng khác
Nấm bào ngư cung cấp lượng protein cao mà không gây tích tụ mỡ, đây là thực phẩm lí tưởng cho những người bị bệnh gout.
Nấm bào ngư tự sản sinh ra hợp chất có tính kháng khuẩn rất mạnh. Do đó, khi ăn nấm sẽ tiết ra một loại chất kháng giun tròn và tuyến trùng. Nấm có tác dụng rất hiệu quả trong việc phòng ngừa giun sán.
Các thành phần dinh dưỡng có trong nấm bào ngư hầu hết là dễ hấp thụ. Bởi vậy, nấm được chọn là một món ăn dinh dưỡng phù hợp với người mới ốm dậy, phụ nữ mang thai. Chúng còn được các bà mẹ tin dùng cho trẻ em ăn dặm trong giai đoạn phát triển.
3. Một số món ăn từ nấm bào ngư
+ Nấm Bào Ngư xào sả ớt:
Đây là món ăn đơn giản, thời gian làm nhanh mà các bà nội trợ thường nghĩ đến đầu tiên khi chế biến từ nấm Bào Ngư. Món ăn này cũng rất được yêu thích vì rất tốt cho sức khỏe, ăn nhiều cũng không bị lên cân. Nấm Bào Ngư xào sả ớt thường dùng để ăn chay vào các ngày đầu tháng hay ngày rằm.
Nguyên liệu để chế biến món nấm Bào Ngư xào sả ớt bao gồm:
- Nấm Bào Ngư: 200gr
- Ớt: 2 – 3 quả
- Sả: 3 cây
- Tỏi: 2 -3 tép
- Các gia vị nêm, tiêu, bột cà ri hoặc sa tế.
Cách thực hiện chế biến đơn giản như sau:
Nấm Bào Ngư sau khi mua về thì cắt gốc và ngâm vào nước muối. Sau đó rửa sạch, để ráo và xé thành miếng nhỏ vừa ăn. Lấy 1 ít sả, ớt và tỏi băm hoặc xay nhỏ. Cho dầu vào chảo, bắc lên bếp cho nóng rồi phi thơm hỗn hợp sả, tỏi, ớt vừa xay. Sau khi thấy sả đã vàng, bạn cho nấm và các loại gia vị gồm: đường, muối, bột ngọt và bột cà ri hoặc sa tế vào cho vừa ăn rồi tiếp tục xào cho đến khi rút hết nước thì cho ra đĩa để thưởng thức.
+ Nấm Bào Ngư xào thịt bò hoặc thịt heo:
Nếu có nấm Bào Ngư mà vẫn chưa biết chế biến món gì vừa ngon, vừa lạ miệng cho gia đình thì Nấm Bào Ngư xào thịt bò (thịt heo) chính là lựa chọn tuyệt vời.
Nguyên liệu chuẩn bị cho món này bao gồm:
- Nấm Bào Ngư: 500gr
- Thịt bò hoặc thịt heo thái mỏng: 200gr
- Cà rốt: 1 củ
- Tỏi: 1 tép
- Vài nhánh nấm hương và một ít hành hoa.
- Gia vị: dầu ăn, dầu hào, tương, đường, tiêu, muối và mì chính
Cách thực hiện thịt bò (thịt heo) xào nấm cũng cực kì đơn giản:
Đầu tiên, thịt bò rửa sạch, thái mỏng rồi ướp với dầu ăn, dầu hào, đường, muối, nước tương và một ít tỏi băm cho vừa và trộn lại với nhau cho ngấm gia vị. Nấm Bào Ngư cũng cắt gốc, rửa sạch, để ráo nước, sau đó chần qua bằng nước muối nóng để giữ được độ ngon và giòn. Còn cà rốt thì gọt vỏ, cắt thành những miếng nhỏ hình hoa, nấm hương ngâm nở và hành hoa cắt thành khúc.
Sau khi đã chuẩn bị sẵn các nguyên liệu, thì tiếp tục cho dầu vào chảo bắc lên bếp, để lửa lớn phi thơm tỏi và đổ thịt bò vào xào tái, cho nấm Bào Ngư, nấm hương xào đến khi chín tới thì cho hành hoa đã cắt vào và tắt bếp.
Đổ thịt bò xào nấm Bào Ngư ra đĩa, rắc thêm một chút tiêu và thưởng thức chúng với món cơm nóng sẽ không còn gì bằng.
+ Nấm Bào Ngư nấu canh bí đỏ thịt băm:
Nấm Bào Ngư nấu bí đỏ thịt băm là món ăn vừa ngon, vừa thanh mát và giải nhiệt cơ thể bạn không thể bỏ qua trong mùa hè này.
Để nấu món này, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu bao gồm:
- Nấm Bào Ngư: 200gr
- Bí đỏ: 100gr
- Thịt băm
- 1 củ hành khô, 2 cây hành lá
- Gia vị: dầu ăn, muối, hạt nêm, tiêu.
Cách chế biến món canh nấm Bào Ngư nấu với bí đỏ thịt băm như sau:
Nấm Bào Ngư xé đôi, rửa sạch và để ráo nước. Bí đỏ thì gọt lớn vỏ cứng bên ngoài, sau đó cắt thành những miếng nhỏ vừa ăn. Thịt băm cho vào tô và ướp và trộn đều với các gia vị, muối, hạt nêm, tiêu.
Bắc chảo lên bếp, làm nóng dầu, cho hành khô thái nhỏ vào phi thơm, đổ thịt băm đã ướp gia vị vào xào săn và tiếp tục đổ bí đỏ và thêm 1 ít muối, hạt nêm vào cho vừa ăn và đảo. Khi thấy các nguyên liệu đã ngấm hết gia vị bạn đổ nước vừa phải đun sôi cho bí đỏ chín mềm, sau đó cho nấm Bào Ngư vào và đun tiếp đến khi nấm chín thì tắt bếp. Lúc này, thái hành lá để cho vào canh và cho ra bát.
Trên đây chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu xem nấm bào ngư có tác dụng gì với sức khỏe con người. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn và người thân. Cảm ơn bạn đã quan tâm, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc !
Có thể bạn quan tâm:
>>> Lá trinh nữ hoàng cung có tác dụng gì với sức khỏe con người?
Viết bình luận