Trinh nữ hoàng cung là loại thảo dược được dùng nhiều trong y học cổ truyền và thực phẩm chức năng. Lá trinh nữ hoàng cung có tác dụng gì với sức khỏe là câu hỏi của nhiều người. Trinh nữ hoàng cung là dược liệu quý có nguồn gốc Ấn Độ và được sử dụng nhiều trong các bài thuốc y học cổ truyền. Nghiên cứu từ các thử nghiệm cho thấy trinh nữ hoàng cung có nhiều tác dụng sinh học như chống viêm, ức chế sự phát triển của vi khuẩn, kháng ung thư ... Dưới đây chúng ta cùng đi tìm hiểu xem lá trinh nữ hoàng cung có tác dụng gì với sức khỏe con người.
1. Tổng quan về trinh nữ hoàng cung
+ Trinh nữ hoàng cung là gì?
Trinh nữ hoàng cung hay còn được gọi là cây náng lá rộng, tỏi lơi lá rộng, vạn châu lan, thập thập bát học sĩ, … Ngoài các tên thường gọi thảo dược còn được biết đến với tên khoa học là Crinum latifolium L.
Theo các tài liệu nghiên cứu, trinh nữ hoàng cung vốn có nguồn gốc bản địa từ Ấn Độ Sau đó mới được di thực sang các nước bên cạnh như Trung Quốc, Lào, Campuchia, Việt Nam, …
Ở nước ta trinh nữ hoàng cung được trồng và phát triển rộng rãi ở cả 3 miền Bắc - Trung- Nam. Trong đó các tỉnh Quảng Nam, Đà Nẵng, Huế, … là nơi trồng nhiều loài cây này nhất.
+ Đặc điểm nhận dạng:
Đây là loại cây cỏ lớn có thể sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu nóng ẩm vùng nhiệt đới. Sau đây là cách nhận biết loại cây thuốc quý này.
Thân trinh nữ hoàng cung nhìn khá giống củ hành tây, đường kính khoảng 10-20cm, có nhiều cây con mọc ra từ thân hành có thể tách để trồng thành cây mới.
Lá trinh nữ hoàng cung có bản rộng, chiều dài từ 60-90 cm, rộng khoảng 5cm, ở mép có hình gợn sóng. Bản lá có gân chạy song song, mặt dưới có sống lá nổi rõ tạo thành một cái rãnh ở mặt trên, những lá sát đất có màu đỏ tím.
Hoa trinh nữ hoàng cung màu trắng mọc thành từng tán, mỗi tán khoảng 6-20 hoa mọc chung trên một cái cán dài khoảng 30-60cm. Hoa của loài cây này thường trổ vào tháng 3, tháng 4, cánh hoa dài nở xòe ra 2 bên nhìn rất đẹp mắt.
Vào khoảng tháng 8, tháng 9 thảo dược này sẽ kết quả hình cầu.
Cách phân biệt cây trinh nữ hoàng cung với cây khác
Trinh nữ hoàng cung từ lâu được dân gian lưu truyền với những công dụng tuyệt vời trong việc điều trị các bệnh nguy hiểm như: u xơ cổ tử cung, u xơ tiền liệt tuyến, u vú, …
Tuy nhiên một thực tế đáng báo động là việc sử dụng thảo dược này chủ yếu mang tính chất tự phát, truyền miệng. Do đó không ít người đã sử dụng “nhầm” cây thuốc gây ra những hậu quả khôn lường. Vì vậy để đảm bảo an toàn người bệnh nên tự trang bị cho mình một số kiến thức phân biệt trinh nữ hoàng cung với các loại cây khác.
+ Phân biệt trinh nữ hoàng cung với náng hoa trắng:
Lá tươi: Ở dạng lá tươi mọi người có thể dễ dàng phân biệt trinh nữ hoàng cung với náng hoa trắng. Bởi lá trinh nữ hoàng cung thường mỏng và có màu xanh nhạt. Trong khi đó nắng hoa trắng có lá dày và màu xanh đậm.
Lá khô: Khác với dạng lá tươi ở dạng khô người dùng sẽ khó có thể phân biệt được 2 loại cây này nếu không tinh ý và có kiến thức sâu. Trên thực tế mùi của lá trinh nữ khô sẽ có mùi thơm đặc trưng của tinh dầu. Còn nếu thấy mùi ngai ngái, không thơm thì đó chắc chắn là náng hoa trắng.
Củ: Củ náng hoa trắng thường có màu đỏ nhạt, hình bầu dục. Còn củ của cây trinh nữ sẽ có màu trắng và hình tròn nên rất dễ phân biệt.
Hoa: Hoa cây trinh nữ có màu hồng nhạt còn hoa náng lại có màu trắng.
Hoa trinh nữ hoàng cung thường hồng nhạt còn hoa cây nắng màu trắng tinh
+ Phân biệt trinh nữ hoàng cung với cây lan huệ:
Một số đặc điểm cơ bản giúp người bệnh có thể nhanh chóng phân biệt được 2 loại cây này:
Lá tươi: Như đã nói ở trên lá của cây trinh nữ thường có bản to, rộng nhưng càng về cuối lại càng thon. Trong khi đó lá cây lan huệ lại nhỏ và dài đều từ đầu đến cuối.
Lá khô: Lá lan huệ sau khi phơi khô sẽ không có mùi thơm như lá cây trinh nữ.
Hoa: Đây là điểm khác biệt rõ nét nhất của 2 loài cây này. Nếu như cây lan huệ có màu hoa đỏ đậm hoặc trắng tinh kèm mùi thơm hắc. Thì hoa của cây trinh nữ hoàng cung lại màu hồng nhạt, hương thơm thoang thoảng, nhẹ nhàng.
Củ: Củ lan huệ thường bé hơn rất nhiều so với củ của cây trinh nữ hoàng cung.
Lá của lan huệ thì nhỏ đều còn lá cây trinh nữ thì rộng ở trên và nhỏ dần ở phía cuối
+ Bộ phận thu hái, chế biến:
Bộ phận thu hái: Thông thường người ta thường thu hoạch lá bánh tẻ của cây trinh nữ hoàng cung để làm dược liệu.
Thời gian thu hoạch: Cây trinh nữ hoàng cung được thu hái vào tháng 6-7 khi dược tính trong lá của thảo dược này đã đạt độ tốt nhất.
Sơ chế: Sau khi thu hoạch xong, lá trinh nữ đi rửa sạch, loại bỏ tạp chất và các vi khuẩn trú ngụ trên đây. Sau đó thái nhỏ rồi dùng tươi hoặc phơi khô, sao vàng để dùng dần.
Bảo quản: Đối với cây trinh nữ tươi, tốt nhất là người bệnh nên dùng ngay, còn trong trường hợp không dùng hết thì có thể bảo quản trong ngăn mát của tủ lạnh để đảm bảo độ tươi, dưỡng chất. Đối với trinh nữ khô thì nên cho vào trong túi hoặc hộp kín khí, đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời.
+ Thành phần hóa học của cây trinh nữ hoàng cung:
Theo các công trình nghiên cứu khoa học đã được công bố thì trinh nữ hoàng cung gồm 32 loại alkaloid, được chia thành 2 nhóm rõ rệt là dị vòng và không dị vòng. Ngoài ra thảo dược này còn có 11 loại axit amin cùng nhiều axit hữu cơ, các hoạt chất có lợi khác.
Các hoạt chất cần phải kể đến của trinh nữ hoàng cung bao gồm:
Crinafolin, Crinafolidin, Lycorin, β -epoxyambellin, Hamann, Hợp chất bay hơi, Aldehyd, Acid hữu cơ, Tecpen v, Glucan A, Glucan B, Các glucoalcaloid, Latisodin, Promotion, Prazosin, 2-epi lycorin, 2-epipen crassidens, Methanol, ...
2. Lá trinh nữ hoàng cung có tác dụng gì
+ Chữa u xơ tử cung và các bệnh phụ khoa:
Trinh nữ hoàng cung có tác dụng gì? Một trong những công dụng nổi bật mà cây thuốc này mang lại chính là hỗ trợ điều trị hiệu quả các bệnh phụ khoa, đặc biệt là u xơ tử cung.
Theo đó, thành phần của một số loại alkaloid có trong cây như: hippadine, lycorine, pseudo...có tác dụng ngăn cản sự tổng hợp của protein. Điều này sẽ khiến các khối u phát triển chậm lại, ức chế sự phát triển cũng như khả năng di căn thành các tế bào ung thư. Vì vậy, nhiều loại thuốc phụ khoa hỗ trợ điều trị các bệnh u nang buồng trứng, ung thứ vú, u xơ tử cung... có thành phần chính là cây trinh nữ hoàng cung.
Trong dân gian, điều trị u xơ tử cung, rong kinh, đau bụng dưới bằng lá trinh nữ hoàng cung được áp dụng bằng một số bài thuốc đơn giản như:
Bài thuốc 1: Sắc 20g lá trinh nữ, 20g hạ thảo khô, 12g rễ cỏ xước, 8g hoàng cầm, 6g hương tư tử. Sau đó chia nước đặc thành 3 phần đều nhau và uống trong ngày.
Bài thuốc 2: 20g lá trinh nữ hoàng cung, 12g lá trắc bách đã sao đen, 6g hương tư tử đem đi sắc và uống mỗi ngày 1 thang.
Bài thuốc 3: Sắc 20g lá trinh nữ hoàng cung với một lượng nước vừa đủ. Đến khi nước cô đặc thì tắt bếp, chờ cho nước âm ấm hơn thì uống. Nên chia lượng nước thành 2 - 3 lần uống trong ngày và tốt hơn khi uống nóng.
+ Nhanh chóng làm giảm cơn đau khớp:
Một tác dụng của cây trinh nữ hoàng cung được nhiều người áp dụng hiện nay chính là giúp giảm đau khớp hiệu quả. Theo đó, người bệnh có thể hơ lửa đắp lá trực tiếp lên vùng vết thương đau nhức hoặc sắc uống nước đều làm giảm đau nhanh chóng, hỗ trợ làm tan bầm, sưng tấy rõ rệt.
- Giảm đau xương khớp:
Người bệnh lấy 20g củ trinh nữ hoàng cung, 20g lá cối xay, 20g dây đau xương, 20g huyết giác và 6g quốc lão mang đi sắc chung với nước. Đến khi nước sôi và cô đặc lại thì tắt bếp, chia nước thành 2 - 3 phần và dùng hết trong ngày. Kiên trì thực hiện đều đặn trong vòng 1 tháng, người bệnh sẽ nhận thấy xương khớp không còn đau nhức, khó chịu như trước, vận động thuận tiện hơn.
- Làm tan máu bầm:
Với cách trị tan máu bầm từ cây trinh nữ hoàng cung rất đơn giản. Bạn chỉ cần hái và rửa sạch lá trinh nữ hoàng cung, hơ nóng với lửa và đắp vào vùng bị thương.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể lấy củ (thân hành) của cây trinh nữ hoàng cung để nướng nóng, sau đó giã dập và đắp vào vùng sưng bầm. Thực hiện 2 - 3 lần mỗi ngày, sau vài ngày vết bầm sưng sẽ biến mất.
+ Chữa viêm loét dạ dày, tá tràng:
Nếu bạn đang thắc mắc trinh nữ hoàng cung có tác dụng gì, các chuyên gia cho biết đây là một loại thảo dược rất tốt cho những người bị đau và viêm loét dạ dày, tá tràng. Những thành phần trong loại cây này vừa có tác dụng tiêu diệt các tác nhân gây bệnh, vừa hỗ trợ làm lành vết thương, ngăn chặn tình trạng xuất huyết dạ dày, tá tràng.
Để áp dụng cách chữa viêm loét dạ dày, tá tràng bằng cây trinh nữ, bạn có thể dùng lá tươi hoặc lá khô để sắc uống. Cụ thể:
Đối với lá tươi:
Người bệnh hái khoảng 3 lá trinh nữ hoàng cung, rửa sạch và cắt thành từng khúc dài khoảng 3cm. Cho lá vào nồi và đun cùng với 2 bát nước sạch. Đến khi nước rút cạn còn 1 nửa thì tắt bếp, chia nước thành 3 phần và uống hết trong ngày. Lưu ý nên uống sai khi ăn để tránh gây cồn cào ruột.
Đối với lá khô:
Người bệnh sắc khoảng 200g lá khô với lượng nước vừa đủ sau đó chia thành 3 lần uống trong ngày. Kiên trì thực hiện trong khoảng 20 ngày thì dừng uống, nghỉ thuốc khoảng 10 ngày và tiếp tục lại. Tuân thủ theo những bước hướng dẫn trên, người bệnh sẽ nhanh chóng nhận thấy các triệu chứng ợ hơi, buồn nôi, đau bụng, trào ngược...thuyên giảm một cách rõ rệt.
+ Điều trị ho, viêm phế quản, viêm họng hạc:
Các hoạt chất alkaloid, lycorin có trong trinh nữ hoàng cung có tác dụng ức chế sự phát triển của một số vi khuẩn, virus tương đối hiệu quả. Bên cạnh đó, hoạt chất crinamidin lại có tác dụng chống viêm khá tốt. Vì vậy, người bị ho, viêm phế quản có thể áp dụng cách hỗ trợ điều trị bệnh từ loại cây thảo dược phổ biến này.
Người bệnh có thể dùng lá trinh nữ hoàng cung khô cùng với ô phiến, tang bạch, cam thảo dây, đem đi sắc chung với 600ml nước sạch. Khi nước sôi và rút chỉ còn khoảng ⅓ thì tắt bếp, chia nước thành 3 lần uống sau mỗi bữa ăn.
Ngoài cách thực hiện trên, bạn cũng có thể dùng lá trinh nữ kết hợp với lá bồng bồng, hương tử tư, lá táo chua để sắc và uống. Lưu ý uống khi còn nóng và không để nước uống sang ngày sau. Kiên trì thực hiện trong vòng 2 tuần, bạn sẽ nhận thấy tình trạng sức khỏe có tiến triển rõ rệt.
Với căn bệnh viêm họng hạc, bạn lấy ⅓ lá cây trinh nữ hoàng cung tươi cùng với 3g rễ cây thuốc dằng xay, rửa sạch và ngâm với nước muối pha loãng để loại bỏ hết vi khuẩn. Sau khi để ráo nước, người bệnh nhai trực tiếp 2 nguyên liệu trên với 1 ít muối hạt sau đó nhã bã. Lượng nước tiết ra khi nhai các loại thảo dược này sẽ thấm vào cổ họng, tiêu diệt nhanh các tác nhân gây bệnh, loại bỏ viêm. Thực hiện 2 lần/ngày tình trạng viêm họng hạc, ho rát cổ họng sẽ sớm biến mất.
+ U xơ tuyến tiền liệt, ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới và rối loạn tiểu tiện ở người lớn tuổi:
Tương tự như công dụng điều trị một số bệnh viêm phụ khoa, u xơ tử cung ở nữ giới, trinh nữ hoàng cung cũng là một loại nguyên liệu có tác dụng rất hiệu quả trong việc chữa bệnh u xơ tuyến tiền liệt ở nam giới.
Cụ thể, cao methanol và alkaloid có chức năng ức chế quá trình phân bào, khiến các khối u chậm phát triển. Lycorin có tác dụng ức chế DNA và protein làm giảm khả năng sống sót và phát triển của các virus gây bại liệt. Do đó, trinh nữ hoàng cung là một loại dược liệu rất tốt trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh u xơ, thậm chí là ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới.
Người bệnh có thể áp dụng một số cách chữa bệnh với lá trinh nữ hoàng cung sau đây:
Bài thuốc 1: Dùng 20g lá trinh nữ hoàng cung (khô), 20g huyết giác, 6g hương tư tử, 10g ba kích đã sao muối và đem đi sắc với khoảng 600ml nước. Đun đến khi nước rút còn ⅓ thì dừng đun, chia thuốc thành 2 - 3 phần và uống hết trong ngày.
Bài thuốc 2: Hái khoảng 3 - 5 lá cây trinh nữ hoàng cung, rửa sạch và thái từng sợi nhỏ. Đem đi sao vàng rối sắc thành nước uống mỗi ngày sau khi ăn. Người bệnh uống 1 tuần thì nghỉ 1 tuần và tiếp tục uống. Tổng thời gian uống là 5 tuần.
Bài thuốc 3: Dùng 20g lá cây trinh nữ hoàng cung, 12g xa tiền tử, 6g hương tư tử đem đi sắc với khoảng 2 bát nước. Đun đến khi nước rút còn 1 nửa thì tắt bếp, chia nước thành nhiều phần và uống hết trong ngày.
+ Chữa mụn nhọt:
Một trong những tác dụng của cây trinh nữ hoàng cung không thể không nhắc đến chính là việc chăm sóc da, trị mụn nhọt hiệu quả. Với nhiều thành phần chống viêm, giảm sưng tấy cũng như giàu chất chống oxy hóa, đây là loại thảo dược có mặt trong thành phần của nhiều loại mỹ phẩm trị mun, chăm sóc da cao cấp hiện nay.
Cách điều trị mụn nhọt tại nhà với cây trinh nữ hoàng cung tương đối đơn giản. Bạn chỉ cần lấy một ít lá hoặc củ trinh nữ hoàng cung rửa sạch và giã nát, sau đó đắp vào khu vực bị mụn nhọn. Để tăng thêm công dụng, bạn có thể dùng 20g lá trinh nữ khô kết hợp với 20g kim ngân hoa và 6g cườm thảo mang đi sắc uống lấy nước. Mỗi ngày uống một thang, kiên trì trong vòng 1 tháng sẽ nhận thấy vùng da bị mụn nhọn trở nên mịn màng và trắng sáng hơn nhiều.
+ Hỗ trợ điều trị ung thư ở nữ giới:
Nếu bạn chưa biết trinh nữ hoàng cung có tác dụng gì các nhà khoa học cho biết, đây là cây thuốc được dùng để hỗ trợ điều trị ung thư ở nữ giới đặc biệt hiệu quả hiện nay. Việc chứa các hoạt chất có tác dụng ức chế sự tăng trưởng của các tế bào ung thư, làm giảm khả năng sống sót của các virus và tác nhân gây bệnh là lý do đây là loại cây thuốc quý cần được nhân giống rộng rãi.
Cụ thể, với các căn bệnh ung thư vú, ung thư cổ tử cung, chị em chỉ cần sắc 20g lá với trinh nữ hoàng cung với 20g nga truật, 50g lá đu đủ và 10g xuyên điền thất. Cho các nguyên liệu trên vào nồi đun chung với khoảng 3 chén nước. Đến khi nước rút còn ⅓ thì dừng đun, chia thuốc thành các phần nhỏ uống trong ngày sau bữa ăn chính.
Ngoài ra, bạn có thể chuẩn bị 50g lá cây trinh nữ hoàng cung tươi, 200g lá đinh lăng và sắc chung với 2 bát nước. Khi nước rút còn một nửa thì tắt bếp chia nước thành 3 lần uống. Thực hiện đều đặn mỗi ngày, tình trạng sức khỏe sẽ có những cải thiện đáng kể.
Ngoài những tác dụng chữa bệnh trên, trinh nữ hoàng cung còn được dùng để nâng cao sức đề kháng, hỗ trợ các vấn đề về tổn thương thần kinh...Tuy nhiên, một số cách điều trị bệnh chưa được khoa học kiểm chứng tác dụng. Vì vậy, người dùng cần lưu ý. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng để tránh các tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra.
3. Các lưu ý khi dùng trinh nữ hoàng cung
Trinh nữ hoàng cung là dược liệu quý với nhiều công dụng trong phòng ngừa và điều trị bệnh. Tuy nhiên, dược liệu này là thuốc và không thể sử dụng tùy tiện hay lạm dụng trong thời gian dài. Khi sử dụng trinh nữ hoàng cung cần lưu ý một số điều sau:
Không ăn rau muống khi đang sử dụng trinh nữ hoàng cung.
Dược liệu trinh nữ hoàng cung dễ bị nhầm lẫn với một số loại cây khác như hoa lan huệ, cây náng trắng... Vì vậy, bạn cần biết cách phân biệt với các loại cây này tránh trường hợp sử dụng trong điều trị gây ra các tác dụng không mong muốn.
Trinh nữ hoàng cung không được sử dụng cho trẻ em dưới 6 tuổi, phụ nữ có thai và đang cho con bú, người suy gan, suy thận.
Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt trong trường hợp bạn đang sử dụng các loại thuốc Tây khác thì không được kết hợp cùng với trinh nữ hoàng cung.
Bạn không được tùy tiện thay đổi liều lượng các bài thuốc trong suốt quá trình điều trị để tránh làm biến đổi dược tính, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.
Trên đây chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu lá trinh nữ hoàng cung có tác dụng gì với sức khỏe con người. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn và người thân. Cảm ơn bạn đã quan tâm, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc !
Có thể bạn quan tâm:
>>> Kim ngân hoa có tác dụng gì với sức khỏe con người?
Viết bình luận