Rau bợ hay còn gọi là cỏ bợ là một loại cỏ mọc hoang ở những nơi ẩm ướt như bờ ruộng, bờ mương. Vậy tác dụng của rau bợ với sức khỏe con người như thế nào là câu hỏi của nhiều người. Từ xa xưa, cây thường được người dân hái về làm rau ăn sống, cây có vị ngọt, hơi đắng, có tính mát đồng thời cũng làm thuốc thông tiểu tiện, giải nhiệt, chữa mất ngủ, khí hư, bạch đới, tiêu sưng, giải độc, nhuận gan, sáng mắt,… Dưới đây chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiết về tác dụng của rau bợ.
1. Tổng quan về rau bợ
+ Thông tin chung:
Tên tiếng Việt: Rau bợ, Cỏ bợ, Cỏ chữ điền, Rau tần, Tần thái, Tứ diệp thảo.
Tên khoa học: Marsilea quadrifolia L.
Họ: Rau bợ nước (Marsileaceae)
+ Mô tả Rau bợ:
Rau bợ là một loài cỏ mọc hoang dưới nước hoặc những nơi ẩm ướt.
Cây thân thảo, mảnh, cao 15 - 20cm. Cây mọc bò, thân có nhiều mấu, mỗi mấu mang 2 lá và rễ phụ. Cuống lá dài khoảng 5 - 15cm. Lá có 4 lá chét, hình tam giác ngược, gốc thuôn hẹp, mép nguyên, đầu bằng rộng, hai mặt nhẵn. Lá chét Rau bợ xếp chéo chữ thập, rũ xuống vào ban đêm.
Bào tử quả rất bé, mọc 2 - 3 cái ở cùng một gốc cuống lá; bên trong chia thành nhiều ô ngang chứa các bào tử nang nhỏ sẽ cho nguyên tản đực và bào tử nang lớn sẽ cho nguyên tản cái. Đầu bào tử tròn, có lông dày và răng nhỏ ở gần gốc.
Mùa hoa quả: Tháng 5 - 6.
+ Phân bố, thu hoạch và chế biến:
Phân bố: Rau bợ nước phân bố chủ yếu ở các nước nằm trong vùng cận nhiệt đới và nhiệt đới như Trung Quốc, một số nước châu Âu và châu Mỹ. Cây ưa sáng, sinh trưởng tốt nơi đầm lầy ẩm thấp, đồng ruộng, ao hồ... Rễ và thân rễ cây ngập trong bùn, còn lá vươn lên khỏi mặt nước.
Ở Việt Nam, Rau bợ mọc hoang khắp nơi, từ vùng đồng bằng, trung du đến vùng núi, nơi độ cao có thể lên đến 1000m.
Thu hoạch và chế biến: Thu hái quanh năm. Có thể dùng tươi nấu canh, làm rau sống ăn hoặc phơi khô để dùng dần.
+ Bộ phận sử dụng của Rau bợ:
Toàn cây, thu hái quanh năm.
+ Thành phần hóa học:
Trong Rau bợ có chứa các hoạt chất: 4,6% protid, 1,6% Glucid, 76 mg% Vitamin C, 0,72mg% caroten. Lá cây rất mọng nước (chứa 84,2% nước).
Ngoài ra, theo nghiên cứu của Đỗ Tất Lợi và nghiên cứu Reinhold cùng các cộng sự vào năm 1968, trong cây còn chứa cyclaudenol (C31H52O).
2. Tác dụng của rau bợ với sức khỏe
Cây rau bợ thường được biết đến là một loại rau có vị ngọt, hơi đắng, có tính mát vì vậy rất hiệu quả trong việc giúp cơ thể thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu sưng, giải độc, nhuận gan, sáng mắt, trấn tĩnh.
Bên cạnh đó, rau bợ nước còn được xem như một vị thuốc giúp chữa trị các bệnh như:
Viêm thận phù sỏi tiết niệu.
Tiểu ra máu.
Tiểu đường.
Các bệnh về thần kinh như suy nhược thần kinh, động kinh, co giật do sốt cao.
Các triệu chứng sưng đau như viêm gan, viêm kết mạc, viêm lợi, đau răng, mụt nhọt,…
Chữa trị bệnh khí hư, bạch đới và rắn độc cắn.
Dưới đây là một số cách chữa bệnh bằng rau bợ nước:
+ Chữa trị viêm gan, viêm thận:
Cỏ bợ sau khi cắt về hãy rửa cho thật sạch để loại bỏ bùn đất bám trên cây.
Đem cỏ vừa rửa sạch để ráo nước và phơi khô dưới ánh nắng mặt trời.
Sau khi cỏ bợ được phơi khô hãy lấy 20 - 30 gram cỏ khô sắc với nước uống mỗi ngày 2 - 3 lần.
+ Chữa bệnh tiểu đường:
Cách 1:
Có thể sử dụng khoảng 156 - 20 gram rau bợ đã phơi phô đem đi nấu nước để uống hằng ngày. Chia thành nhiều đợt uống từ 15 -20 ngày, cứ cách 7 ngày thì tiếp tục uống như ban đầu.
Cách 2:
Dùng hai nguyên liệu là cây rau bợ đã phơi khô và qua lâu nhân với một lượng như nhau. Đem đi tán mịn 2 loại này và trộn lẫn vào nhau. Mỗi ngày dùng 8 - 12 gram bột đã chế biến khuấy với sữa hoặc vò thành viên để uống. Mỗi ngày nên uống từ 2 - 3 lần sẽ giúp cải thiện bệnh.
+ Chữa trị sốt rét:
Lấy khoảng 50 - 60 gram cây rau bợ đem rửa sạch và bắt lên bếp sao vàng.
Đem rau bợ vừa sắc cho vào ấm sắc với nước lạnh.
Dùng nước này uống trước khi lên cơn sốt từ 2 -3 tiếng sẽ có tác dụng.
+ Chữa mụn nhọt hay vết rắn cắn:
Lấy một nắm cây rau bợ tươi đã rửa sạch đem đi giã nát rồi đắp trực tiếp lên vết tương. Sử dụng băng hoặc mảnh vải để cố định lại và thay thuốc mỗi ngày 2 lần.
Rau bợ và lá bồ công anh non mỗi thứ một nắm to, nấu canh ăn 5 -7 ngày. Món ăn này có tác dụng thanh nhiệt, tiêu viêm, trừ mủ, sinh cơ; có thể dùng trong các trường hợp: viêm tắc tuyến vú, mụn nhọt, rôm sảy. Ngoài ra, lấy hai vị trên rửa sạch, giã nát đắp lên vùng bị bệnh có tác dụng giảm nhiệt, tiêu sưng, làm vết thương chóng liền miệng.
+ Chữa bệnh bạch đới ở nữ giới:
Rau bợ sau khi hái về hãy rửa sạch và phơi khô tự nhiên trong mát.
Đem 20 gram rau bợ phơi khô này sắc với 3 chén nước.
Đến khi nước sắc lại còn khoảng 1 chén thì chắt ra và chia làm 3 lần uống trong ngày, mỗi lần uống cách nhau 3 - 4 giờ và nên uống nóng.
Bên cạnh đó, hãy dùng khoảng 30 gram rau bợ khô đem nấu với một nồi nước, sau khi nước sôi đổ ra chậu và pha thêm một ít nước lạnh để bớt nóng rồi ngâm âm hộ vào chậu nước này.
+ Chữa tắc tia sữa:
Đem 20 gram rau bợ khô sắc với 1/ 2 ấm nước.
Khi nước trong ấm còn lại khoảng 1 chén thì chì chắt ra chia làm 2 lần uống trong ngày, mỗi lần cách nhau 4 tiếng.
Bã rau bợ hãy lấy vải bọc lại khi còn nóng rồi chườm lên và vuốt từ trên xuống dưới.
+ Chữa chứng sưng vú:
Dùng một nắm rau bợ tươi rửa sạch, sau đó giã nát rồi trộn với một ít nước lọc để vắt lấy nước.
Hòa tan một ly nước đun sôi để nguội với lượng nước vừa vắt được để uống.
Mỗi lần vắt hãy chia ra làm 2 phần để uống trong ngày, bã rau sau khi vắt xong thì đem đắp lên chỗ bị sưng.
+ Chữa rối loạn chuyển hóa chức năng gan:
Rau bợ 20 g, lá sen non 30 g, đem nấu canh ăn hằng ngày. Món ăn này có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết, mát can thận; có thể giải nhiệt mùa hè, an thần hạ áp, rôm sảy, mày đay, rối loạn chuyển hóa chức năng gan…
+ Thông tiểu, cải thiện tình trạng sỏi thận:
Đem cây rau bợ tươi rửa thật sạch để loại bỏ bụi bặm. Bạn có thể chuẩn bị thêm cây ngải cứu, ngọn cây dứa dại, cây phèn đen để dùng chung.
Giã nát rau bợ đã rửa sạch và các dược liệu còn lại, sau đó cho thêm nước vào để gạn lấy nước uống vào mỗi buổi sáng.
Mỗi lần nên uống 1 bát và sử dụng liên tục trong vòng 5 ngày sẽ mang lại hiệu quả.
3. Lưu ý khi sử dụng cây rau bợ
Mặc dù cây rau bợ được sử dụng có thể chữa được nhiều bệnh nhưng chúng ta vẫn nên cẩn thận và lưu ý khi dùng:
Cây rau bợ thường sống ở nơi có nhiều bùn đất nên trước khi dùng phải rửa thật cẩn thận và sạch sẽ.
Chỉ nên sử dụng phần thân hoặc lá non để ăn hoặc chữa bệnh.
Nên ngâm qua nước muối để khử mùi tanh của bùn.
Nếu bạn có các biểu hiện như lạnh bụng, đi ngoài phân lỏng, khó tiêu thì không nên dùng vì cây rau bợ có tính hàn.
Trên đây chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu về tác dụng của rau bợ với sức khỏe con người như thế nào. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn và người thân. Cảm ơn bạn đã quan tâm, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc !
Có thể bạn quan tâm:
>>> Công dụng của quả chôm chôm với sức khỏe con người như thế nào
>>> Công dụng của củ gừng với sức khỏe như thế nào?
>>> Công dụng của qủa chanh với sức khỏe con người như thế nào
Viết bình luận