Tiểu đường là căn bệnh thường gặp hiện nay và nhiều người mắc phải. Vậy nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho người tiểu đường như thế nào là câu hỏi của nhiều người. Người bệnh tiểu đường có nhanh khỏi bệnh hay không hoàn toàn phụ thuộc vào chế độ ăn uống và điều trị. Vì chế độ ăn uống sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến mức đường huyết của chúng ta hàng ngày. Chế độ ăn ngọt nhiều hoặc ăn cơm nhiều sẽ gây ra đường huyết tăng. Dưới đây chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiết về nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho người tiểu đường.
1. Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho người tiểu đường
Theo các chuyên gia y khoa, chế độ ăn cho người tiểu đường hiện nay phải được mỗi cá nhân tự đặt ra nguyên tắc. Mỗi người bệnh dù type 1 hay type 2 đều cần phối hợp với bác sĩ để tự xây dựng một chế độ ăn phù hợp thỏa mãn 5 yếu tố:
+ Chế độ ăn không làm tăng đường máu nhiều sau khi ăn.
+ Không ăn kiêng quá mức gây hạ đường huyết lúc đói.
+ Chế độ ăn cần giúp duy trì cân nặng ở mức lý tưởng.
+ Không tạo điều kiện cho các bệnh cơ hội khác phát triển.
+ Chế độ ăn đơn giản, dễ áp dụng và không tốn kém.
Hiện nay rất nhiều người bệnh tiểu đường ăn kiêng quá mức và trở nên stress vì việc ăn uống. Trong khi, một thực phẩm tốt cho người tiểu đường hay không còn phụ thuộc vào khối lượng thức ăn, thời điểm ăn và cơ địa từng người.
100g chuối, mít hoặc na chỉ chứa khoảng 15g đường. Trong khi đó, 1 bát bún/phở có 50g đường, 1 lạng khoai sọ có 24g đường. So sánh với hoa quả ngọt như chuối, rõ ràng ăn 100g chuối sẽ ít tăng đường máu hơn. Tốt nhất, bạn hãy kiểm tra đường máu sau khi ăn 1- 2h. Nếu đường máu dưới 11 mmol/l tức là chế độ ăn của bạn đang ổn.
2. Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh đái tháo đường
+ Chế độ ăn đa dạng:
Người bệnh tiểu đường, bữa ăn phải có đầy đủ các chất: chất bột đường, chất đạm, chất béo, chất xơ và chất khoáng để đảm bảo sức khỏe của người bệnh. Nhìn chung, người bệnh nên chọn và ăn nhiều thực phẩm ít làm tăng đường huyết, nhiều chất xơ như: rau xanh, hoa quả ít ngọt như: táo, bưởi, ổi... bổ sung thêm thịt, cá, sữa, với lượng vừa phải. Lượng thức ăn phải tùy theo cân nặng và mức độ hoạt động thể lực của người bệnh. Một bữa ăn hỗn hợp gồm chất bột đường và nhiều chất xơ có tác dụng làm hạn chế tăng đường huyết sau ăn.
- Khi ăn nên ăn chậm, nhai kỹ, không nên ăn quá no.
- Nên duy trì ổn định 3 bữa ăn chính trong ngày và bổ sung đầy đủ các vitamin và muối khoáng.
Đối với những người quá cân, béo phì nên giảm ăn và tăng cường tập thể dục để giảm cân. Tuy nhiên, nên giảm cân từ từ, không nên giảm cân quá nhanh, đột ngột. Đối với người gầy thì nên ăn thêm 1-2 bữa phụ để tăng cân, lượng thức ăn cũng vừa phải, có thể tăng cường thêm chất đạm hoặc chất béo.
Một số loại thức ăn mà người bệnh đái tháo đường nên tránh:
- Hạn chế những thực phẩm làm tăng đường huyết như: bánh kẹo ngọt, nước giải khát có đường, bánh mì, nhãn, vải, mít...
- Các loại protein có hại như các loại thịt đóng hộp, các loại thức ăn chế biến sẵn giàu đạm, muối và đường. Tương tự với các loại trái cây đóng hộp cũng là thức ăn mà người bệnh tiểu đường nên tuyệt đối tránh.
- Các loại thức ăn nhanh, gà rán, khoai tây chiên hay thịt xông khói cũng khiến đường huyết của người bệnh không ổn định trong mức an toàn.
- Hạn chế ăn mỡ động vật, nội tạng động vật, các sản phẩm chế biến từ động vật (giò, chả, đồ ăn nhanh) vì những chất béo này làm tăng nguy cơ xơ vữa mạch không tốt cho sức khỏe. Người bệnh nên thay thế mỡ động vật bằng dầu thực vật, ăn nhiều cá vì đây là nguồn cung cấp các chất béo tốt cho cơ thể.
- Hạn chế uống rượu, bia và giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày.
Một chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp người bệnh duy trì sức khoẻ, tránh bị thiếu hụt dinh dưỡng do ăn uống quá kiêng khem. Trên thực tế có một số bệnh nhân khi bị bệnh đái tháo đường rất sợ ăn, kiêng khem nhiều và không dám ăn nhiều loại thực phẩm, lâu dài sẽ làm cho cơ thể thiếu các chất dinh dưỡng và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ.
Hiểu rõ tầm quan trọng của dinh dưỡng trong điều trị bệnh đái tháo đường và cách chọn lựa thực phẩm phù hợp giúp người bệnh kiểm soát tốt bệnh đái tháo đường và giảm được nguy cơ các biến chứng nguy hiểm.
3. Tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường
Tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường được chia thành 4 phần dựa theo nhóm thực phẩm, theo chiều từ dưới lên trên, từ nhóm thực phẩm nên ăn nhiều tới nhóm thực phẩm hạn chế ăn.
Nhóm 1: Nhóm thuộc tinh bột, ngũ cốc, khoai và các chất giàu đường bột
Đây là nhóm thực phẩm giúp cung cấp đủ năng lượng cho bệnh nhân mà không có hoặc có ít vitamin. Người bị bệnh tiểu đường có thể ăn cơm hàng ngày, ăn xôi, hay các loại gạo lứt hay khoai lang,... tùy theo nhu cầu năng lượng của mình. Tuy nhiên không nên ăn khoai tây hay bánh mì, bánh gạo,.. vì có thể gây tăng đường huyết.
Nhóm 2: Nhóm giàu chất xơ, rau củ
Người bị bệnh tiểu đường nên ăn thanh đạm, trong đó không thể thiếu nhóm chất xơ từ rau xanh, hoa quả. Trong rau củ, hoa quả có nhiều vitamin, acid amin, chất khoáng giúp cung cấp đầy đủ chất cho người bệnh. Ngoài ăn rau củ luộc bình thường, người bệnh có thể ăn các món rau sống bằng cách trộn làm salad,...
Trong mướp đắng, tảo, rau muống, rau ngót, bí xanh rất tốt cho cơ thể.
Theo nghiên cứu, người mắc bệnh tiểu đường cần tiêu thụ chất xơ trung bình ít nhất 14g /1000kcal/ngày. Với nữ giới là 25g/1000kcal/ngày và với nam giới nên tiêu thụ 38g/1000kcal/ngày.
Nhóm 3: Nhóm chứa nhiều vitamin, chất đạm
Nhóm sữa, thịt cá, trứng,... giúp cung cấp chất đạm, sắt, vitamin đảm bảo dinh dưỡng cung cấp vào cơ thể đầy đủ. Người bệnh tiểu đường vẫn cần cung cấp nhóm thức ăn này để không bị thiếu chất.
Với những người bị thừa cân hay béo phì chỉ nên ăn thịt nạc như thịt ức gà, không nên ăn thịt có nhiều mỡ, không ăn da gà, vịt vì chứa nhiều mỡ.
Nên bổ sung ăn các loại đạm từ thực vật tốt cho cơ thể như đậu phụ hay sữa đậu nành - pha không đường để uống.
Nhóm 4: Nhóm thực phẩm chứa dầu, mỡ, loại hạt có dầu
Nhóm thực phẩm này giúp cung cấp chất béo, tăng hấp thu vitamin. Bệnh nhân tiểu đường nên bổ sung nhóm này bằng cách sử dụng dầu thực vật trong chế biến thực phẩm như dầu đậu nành, dầu oliu. Hạn chế dùng mỡ động vật để chế biến thành dầu, ăn nội tạng động vật, óc hay các sản phẩm đóng hộp sẵn.
4. Các nguyên tắc đo lường chuẩn hóa và thực đơn mẫu
+ Nguyên tắc 1/4 (Dĩa thức ăn = 25cm):
- Tinh bột (cơm, phở, hủ tiếu, bún, mì, bánh mì, ngô, khoai…): chiếm ¼ đĩa thức ăn
- Thành phần đạm (thịt, cá, tàu hủ…): chiếm ¼ đĩa
- Chất béo (dầu ăn, mỡ, bơ, phô mai…) 1 muỗng nhỏ khoảng 2ml
- Thành phần xơ (rau các loại): chiếm ½ đĩa.
+ Thực đơn mẫu:
Không thể có một chế độ ăn áp dụng chung cho mọi người mà cần phải xây dựng một chế độ ăn thích hợp cho từng cá nhân. Chế độ ăn riêng cho từng cá nhân phụ thuộc vào các yếu tố sau:
Phụ thuộc vào từng bệnh nhân béo hay gầy
Tình trạng bệnh lý của bệnh nhân (đường máu và lipid máu),
Tính chất lao động và thói quen ăn uống hàng ngày của bệnh nhân.
Phụ thuộc vào nồng độ insulin và thuốc hạ đường máu sử dụng
Thiết lập mức năng lượng tùy theo cá nhân:
Để giảm trọng lượng dành cho người béo: 20 - 25 kcalo/kg/ngày
Những người duy trì thể trọng và có mức lao động nhẹ và vừa: 30 - 35kcal/kg/ngày.
Mức năng lượng dành cho người gầy cần tăng trong lượng và lao động nặng: 35 - 40kcal/kg/ngày.
Tính toán năng lượng:
1 gam CHO cho 4kcalo
1 gam protid cho 4 kcalo
1gam lipid cho 9 kcalo
Với những hiểu biết, kết hợp với chế độ ăn uống hợp lí, tập thể dục thường xuyên đều đặn (ít nhất 30 phút/ngày ); sử dụng thuốc và kiểm tra đường huyết thường xuyên , tôi tin rằng dưới sự hướng dẫn, chăm sóc tận tình của đội ngũ những y bác sĩ bệnh viện Đa khoa Gia đình bệnh nhân sẽ biết cách kiểm soát tốt đường huyết, người bị tiểu đường hoàn toàn có thể có một cuộc sống vui khoẻ như những người bình thường khác.
5. Người tiểu đường tham khảo sử dụng sản phẩm tốt cho người tiểu đường
Punsemin là một công thức phối hợp giữa các dược chất Portusana với Banaba Leaf Extract, Myrrh Powder Extract, Cinnamon Bark Extract và Bitter Melon Extract, sự kết hợp của các thảo dược quý hiếm được sử dụng lâu đời trên thế giới trong y học cổ truyền giúp điều hoà và ổn định đường huyết một cách hiệu quả. Punsemin đã được đăng ký bản quyền thương hiệu giữa các nhà khoa học của Hãng Vesta Pharmaceuticals, Inc, U.S.A và nhà phân phối BNC Medipharm để hỗ trợ điều trị bệnh lý tiểu đường với 3 cơ chế tác dụng trên chuyển hóa glucose trong máu bằng cách: ngăn cản sự hấp thụ glucose và carbohydrate khác từ ruột vào máu; tăng hấp thụ glucose và chuyển glucose tự do từ máu vào thế bào ở dạng dữ trữ glucogen; và tăng sự đáp ứng và nhạy cảm của tế bào với insulin và sản xuất insulin.
Công dụng của Punsemin:
>> Punsemin có nguồn gốc hoàn toàn từ thiên nhiên
>> Bằng chứng lâm sàng về kiểm soát đường huyết ở người mắc bệnh đái tháo đường týp 2
>> Ổn định đường máu một cách tự nhiên, hỗ trợ điều trị đái tháo đường kháng insulin.
>> Hỗ trợ điều trị cao triglyceride, Cholesterole xấu, chống xơ vữa mạch và điều hoà huyết áp
>> Kiểm soát ngắn và dài hạn mức đường huyết, đã được chứng minh bằng chỉ số HbA1c.
>> Phòng chống các biến chứng của bệnh tiểu đường
>> Tăng cường sức khoẻ tim mạch và phòng các bệnh lý tim mạch
>> Hỗ trợ kiểm soát cân nặng, béo phì
>> Cải thiện chức năng gan, thận và tiêu hoá
>> Chống oxy hoá, khử gốc tự do và tăng cường miễn dịch
Đối tượng sử dụng:
Người lớn có mức đường huyết cao hơn bình thường, nguy cơ bị bệnh đái tháo đường, những người mắc bệnh đái tháo đường type 1, type 2, đái tháo đường kháng insulin. Những người trưởng thành sử dụng như chế độ bổ sung để phòng chống bệnh đái tháo đường và biến chứng của bệnh đái tháo đường.
Chi tiết xem thêm sản phẩm tại: >>> Punsemin - Xua tan nỗi lo bệnh lý tiểu đường
Trên đây chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu về nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho người tiểu đường. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn và người thân. Cảm ơn bạn đã quan tâm, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc !
Bài viết cùng chuyên mục:
>>> Biện pháp phòng tránh bệnh tiểu đường như thế nào?
Viết bình luận