Bệnh tiểu đường là căn bệnh thường gặp hiện nay mà không phải ai cũng biết cách phòng tránh. Vậy biện pháp phòng tránh bệnh tiểu đường như thế nào là câu hỏi của nhiều người. Bệnh đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa cacbohydrat khi hoóc môn insulin của tụy bị thiếu hay giảm tác động trong cơ thể, biểu hiện bằng mức đường trong máu luôn cao; trong giai đoạn mới phát người bệnh thường đi tiểu nhiều, tiểu ban đêm và khát nước nhiều. Dưới đây chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiết xem biện pháp phòng tránh bệnh tiểu đường như thế nào.
1. Tổng quan về bệnh tiểu đường
Bất kỳ ai từng biết về sự nguy hiểm của căn bệnh tiểu đường đều sẵn sàng làm mọi việc để nhằm phòng ngừa đại dịch của Việt Nam cũng như trên toàn thế giới này.
Theo các số liệu thống kê mới nhất, sau 10 năm tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường ở Việt Nam đã tăng gấp 2 lần từ gần 3% dân số lên đến 5,4%. Ước tính nước ta có khoảng 3 triệu người bệnh.
Còn hơn 380 triệu người trên toàn thế giới đang bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này.
Các chuyên gia y tế cho biết, số người thiệt mạng do tiểu đường còn nhiều hơn cả do ung thư vú và bệnh AIDS cộng lại. Ở Mỹ, cứ 3 phút, lại có một người vĩnh viễn ra đi vì tiểu đường.
Là một trong những rối loạn phổ biến nhất hiện nay, bệnh tiểu đường là rối loạn chuyển chất bột đường gây tăng đường huyết mãn tính, hậu quả của sự thiếu hụt hoặc giảm insulin hoặc kết hợp cả hai.
Hầu hết chúng ta đều nắm rõ triệu chứng của bệnh tiểu đường như khát nước, mệt mỏi, thường xuyên đói, khát nước, giảm cân đột ngột, rối loạn chức năng tình dục, vết thương chậm lành....
Còn nguyên nhân của bệnh tiểu đường hiện nay vẫn chưa được xác định rõ ràng. Theo các nhà khoa học, có thể là do mối quan hệ gia đình (nếu cha mẹ bị tiểu đường thì con của họ sẽ dễ bị tiểu đường hơn), lối sống (bao gồm chế độ ăn uống, luyện tập, thói quen sinh hoạt...)
Vì thế, chúng ta phải biết phòng bệnh từ trong cuộc sống hàng ngày để không mắc căn bệnh có gánh nặng tử vong và tàn phế rất cao, điều trị tốn kém; trong khi nếu được phát hiện sớm, việc điều trị rất đơn giản với chi phí ít tốn kém.
+ Các triệu chứng của tiểu đường phát triển nhanh như thế nào?
Việc hiểu và nhận biết các triệu chứng của tiểu đường là rất cần thiết. Việc phát hiện tiểu đường ở giai đoạn sớm có thể giúp trì hoãn hoặc ngăn ngừa sự hình thành các biến chứng nghiêm trọng.
- Tiểu đường tuýp 1:
Ở tiểu đường tuýp 1, các dấu hiệu và triệu chứng có thể hình thành rất nhanh, và có thể phát triển đáng kể trong khoảng thời gian vài tuần hoặc thậm chí vài ngày – đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên.
Ở trẻ em và thanh thiếu niên, các dấu hiệu như tiểu nhiều, khát nhiều, mệt mỏi và giảm cân đột ngột có xu hướng trở thành các triệu chứng đáng chú ý nhất.
Tiền sử gia đình có tiểu đường tuýp 1 có thể làm tăng nguy cơ phát triển tiểu đường tuýp 1.
- Tiểu đường tuýp 2:
Tiểu đường tuýp 2 có xu hướng phát triển chậm hơn, thường trong khoảng thời gian vài tháng hoặc vài năm và cũng có thể hình thành từ tình trạng tiền tiểu đường.
Các triệu chứng có thể xuất hiện rất chậm, điều này làm cho việc nhận biết các dấu hiệu trở nên khó khăn hơn.
Việc bệnh nhân sống cùng bệnh tiểu đường tuýp 2 trong nhiều năm nhưng không biết về tình trạng của mình không phải là trường hợp hiếm thấy. Đôi khi, các trường hợp tiểu đường chưa chẩn đoán này chỉ có thể được phát hiện trong quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ.
+ Biến chứng mãn tính:
Là những biến chứng sinh ra do lượng đường trong máu tăng cao mãn tính, cơ thể bị rối loạn chuyển hóa chất đường, chất đạm và chất béo, từ đó làm suy giảm chức năng của các cơ quan khác trong cơ thể.
- Biến chứng mắt:
Đường huyết cao khiến hệ thống mao mạch ở đáy mắt bị tổn thương. Dần dần, thị lực của người mắc đái tháo đường có thể bị suy giảm hoặc tệ hơn, có thể dẫn đến mù lòa. Ngoài ra, những biến chứng về mắt như đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp... cũng có thể xảy ra.
- Biến chứng về tim mạch:
Mặc dù các biến chứng về tim mạch như tăng mỡ máu, cao huyết áp, xơ động mạch ngoại vi gây tắc mạch là hệ lụy khó tránh của đái tháo đường, tuy nhiên không phải là không có cách phòng ngừa cho những biến chứng này.
- Biến chứng về thần kinh:
Đây là biến chứng xuất hiện sớm nhất và thường xuyên của đái tháo đường. Bao gồm các cảm giác đau, tê, nóng ở chân, nhịp tim và nhịp thở bất ổn định, hay tiết mồ hôi...
- Biến chứng về thận:
Đường trong máu cao gây tổn thương đến vi mạch máu trong thận, từ đó suy giảm chức năng lọc của thận, thậm chí suy thận.
- Biến chứng nhiễm trùng:
Đường trong máu cao là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển và làm suy yếu hệ miễn dịch của cơ thể, gây nên nhiễm trùng ở nhiều vùng trên cơ thể.
+ Biến chứng cấp tính:
Đây là những biến chứng xảy ra đột ngột và có thể gây nên hậu quả đáng tiếc nếu không được xử lý kịp thời.
- Hạ đường huyết:
Bạn bị hạ đường huyết khi lượng đường trong máu giảm đột ngột dưới mức cho phép (khoảng 3.6 mmol/l). Nguyên nhân dẫn đến điều này có thể do:
Bạn bị quá liều thuốc hạ đường huyết (thuốc uống hoặc tiêm insulin).
Ăn uống kiêng khem quá mức hoặc uống thuốc khi chưa ăn.
Tập luyện quá sức dẫn đến mệt mỏi.
Uống nhiều rượu, bia.
Dấu hiệu hạ đường huyết khá dễ nhận biết, ví dụ như đói cồn cào, cơ thể uể oải mệt mỏi, chân tay bủn rủn, vã mồ hôi, choáng váng và tim đập nhanh.
- Hôn mê: Đường huyết quá cao có thể gây hôn mê đột ngột. Biến chứng này hay xảy ra đột ngột và cần phải được cấp cứu ngay lập tức.
2. Các biện pháp phòng tránh bệnh tiểu đường
+ Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh:
Béo phì, thừa cân là một trong những nguyên nhân quan trọng gây bệnh tiểu đường type 2. Các nghiên cứu cho thấy cứ mỗi 5 kg giảm đi, nguy cơ mắc tiểu đường lại giảm đi một nửa và tác dụng này vẫn được duy trì sau đó nhiều năm.
Để làm được điều này, người bệnh cần tập luyện thể dục thường xuyên. Bởi tế bào cơ bắp là những “đối tượng” sử dụng glucose nhiều nhất. Và luyện thể dục thể thao chính là cách để cơ thể sử dụng đường hiệu quả.
Một nghiên cứu trên người bệnh tiền tiểu đường (giai đoạn trước khi tiểu đường type 2 được chẩn đoán) cho thấy: tập thể dục thường xuyên (150 phút mỗi tuần) trong vòng 3 năm có tác dụng giảm đường huyết hiệu quả hơn so với việc dùng thuốc metformin - loại thuốc vẫn được sử dụng trong việc làm giàm nồng độ đường máu.
+ Ăn nhiều trái cây và rau quả:
Thêm nhiều trái cây và rau quả vào chế độ ăn uống để ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Trái cây và rau quả tươi có nhiều chất xơ. Nên chọn các loại rau và trái cây có nhiều màu sắc, màu đậm hơn thường bổ dưỡng hơn như súp lơ xanh, xà lách và rau mầm Brussels, cà rốt, khoai lang, bí đỏ, xoài và trái thơm.
Nếu ăn trái cây đóng hộp hoặc đông lạnh, hãy tránh những loại được thêm đường hoặc các chất phụ gia khác. Nếu ăn rau đóng hộp hoặc đông lạnh, hãy cố gắng sử dụng các loại ít muối hoặc không muối, theo Doctor NDTV.
+ Sử dụng những thực phẩm có nguồn chất béo tốt:
Các loại chất béo trong chế độ ăn uống cũng có thể gây ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển bệnh tiểu đường type 2. Một số loại chất béo bão hòa, chất béo trans (chất béo chuyển hóa) có thể kích hoạt quá trình viêm mạn tính trong cơ thể, gián tiếp gây ra tình trạng kháng insulin - nguyên nhân chính gây bệnh tiểu đường type 2. Ngược lại, các chất béo có lợi như acid omega-3, acid béo oleic có trong dầu cá, dầu oliu lại có tác dụng chống viêm, làm giảm đề kháng insulin. Kết hợp hai loại dầu có lợi này sẽ giúp người bệnh giảm nguy cơ mắc tiểu đường.
Những chất béo xấu bạn nên hạn chế gồm: thức ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn, bơ đậu phộng, gia vị, bánh kẹo, khoai tây chiên, phô mai que, bánh nướng, bánh ngọt, bơ thực vật… và chất béo động vật (da gia cầm, mỡ lợn, mỡ bò…)
+ Giảm lượng thức ăn có hàm lượng chất bột, đường cao:
Bằng cách giảm lượng đường trong chế độ ăn uống, người bệnh sẽ kiểm soát tốt đường huyết. Có hai dạng đường chính mà bạn cần biết. Đó là:
- Đường đơn giản: là dạng đường có trong các loại trái cây, các sản phẩm từ sữa, mật ong… Khi ăn những loại đường đơn này, cơ thể hấp thu một cách nhanh chóng, đẩy đường máu lên cao và kích thích tuyến tụy sản sinh ra một lượng lớn insulin.
- Đường phức tạp: là dạng đường có nhiều trong tinh bột, bằng cách kết hợp nhiều phân tử đường đơn trong tự nhiên. Đường phức có trong ngũ cốc, khoai lang, lúa mì, gạo, yến mạch… và một số loại cây thuộc họ đậu. Khi ăn vào, tốc độ hấp thu sẽ khá chậm do cơ thể phải phân hủy các đường phức này thành đường đơn mới có thể hấp thu vào máu.
Vậy, nên ăn loại đường nào? Người bệnh nên ăn các loại đường phức với chỉ số đường huyết thực phẩm GI thấp, chẳng hạn như các loại ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, đậu, đỗ. Với những loại thực phẩm này, thời gian tiêu hóa kéo dài, lượng đường đều đặn được hấp thu vào cơ thể một cách chậm chạp, giúp điều hòa insulin và đường huyết, từ đó phòng ngừa được nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2.
+ Kiểm soát cân nặng:
Cân nặng quá mức khiến cơ thể khó sử dụng insulin để kiểm soát lượng đường trong máu. Vì vậy, hãy duy trì cân nặng khỏe mạnh bằng cách ăn uống hợp lý, cân đối nhu cầu năng lượng của cơ thể và tập thể dục thường xuyên, theo Doctor NDTV.
+ Chia nhỏ bữa ăn:
Cần ăn các bữa ăn nhỏ thường xuyên trong suốt cả ngày để điều chỉnh lượng đường trong máu và tránh việc tăng lượng đường trong máu đột ngột, làm cho tuyến tụy sản xuất insulin.
Không ăn quá nhiều hoặc quá ít trong mỗi bữa ăn, cũng không ăn quá no hoặc để quá đói, để giúp duy trì mức đường huyết luôn ổn định, theo Doctor NDTV
+ Sử dụng các loại gia vị chế biến thực phẩm:
Nghe có vẻ khó tin nhưng những loại gia vị đặc biệt có khả năng chống lại bệnh tiểu đường type 2. Trong đó, quế được sử dụng nhiều vì hương thơm, khả năng cải thiện khả năng dung nạp glucose của cơ thể, làm giảm nguy cơ tổn thương động mạch.
Ngoài ra, một số loại gia vị khác như ớt, hạt tiêu đen, húng tây… cũng có khả năng ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Trong đó, củ nghệ được chứng minh là có khả năng làm giảm đường huyết. Khả năng chống viêm của nghệ đã được các bác sỹ Ấn Độ khai thác triệt để từ hàng trăn năm nay.
Hạn chế nước ngọt: Soda, nước ngọt, nước trái cây, rượu, si rô, nước tăng lực là những nguồn đường mà cơ thể không cần, vì vậy nên hạn chế. Chỉ nên uống nước và sữa.
Cà phê và trà không đường có thể uống ở mức độ vừa phải. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống quá nhiều trà và cà phê - hơn 4 tách mỗi ngày, sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, theo Doctor NDTV.
+ Phòng ngừa tiểu đường bằng cách bỏ hút thuốc lá và hạn chế bia rượu:
Những người hút thuốc lá có nhiều khả năng mắc bệnh tiểu đường. Theo nghiên cứu của Mỹ, những bệnh nhân thường xuyên hút thuốc lá sẽ khiến nguy cơ mắc tiểu đường tăng lên 50%. Thường xuyên uống rượu bia cũng làm tăng nguy cơ mắc căn bệnh này. Do đó, nam giới không nên uống nhiều hơn 2 cốc rượu vang (tương đương 100-150ml) mỗi ngày, nữ giới không nên uống nhiều hơn 1 cốc.
+ Phòng tránh bệnh tiểu đường bằng thực phẩm chức năng:
Punsemin là một công thức phối hợp giữa các dược chất Portusana với Banaba Leaf Extract, Myrrh Powder Extract, Cinnamon Bark Extract và Bitter Melon Extract, sự kết hợp của các thảo dược quý hiếm được sử dụng lâu đời trên thế giới trong y học cổ truyền giúp điều hoà và ổn định đường huyết một cách hiệu quả. Punsemin đã được đăng ký bản quyền thương hiệu giữa các nhà khoa học của Hãng Vesta Pharmaceuticals, Inc, U.S.A và nhà phân phối BNC Medipharm để hỗ trợ điều trị bệnh lý tiểu đường với 3 cơ chế tác dụng trên chuyển hóa glucose trong máu bằng cách: ngăn cản sự hấp thụ glucose và carbohydrate khác từ ruột vào máu; tăng hấp thụ glucose và chuyển glucose tự do từ máu vào thế bào ở dạng dữ trữ glucogen; và tăng sự đáp ứng và nhạy cảm của tế bào với insulin và sản xuất insulin.
Công dụng của Punsemin:
>> Punsemin có nguồn gốc hoàn toàn từ thiên nhiên
>> Bằng chứng lâm sàng về kiểm soát đường huyết ở người mắc bệnh đái tháo đường týp 2
>> Ổn định đường máu một cách tự nhiên, hỗ trợ điều trị đái tháo đường kháng insulin.
>> Hỗ trợ điều trị cao triglyceride, Cholesterole xấu, chống xơ vữa mạch và điều hoà huyết áp
>> Kiểm soát ngắn và dài hạn mức đường huyết, đã được chứng minh bằng chỉ số HbA1c.
>> Phòng chống các biến chứng của bệnh tiểu đường
>> Tăng cường sức khoẻ tim mạch và phòng các bệnh lý tim mạch
>> Hỗ trợ kiểm soát cân nặng, béo phì
>> Cải thiện chức năng gan, thận và tiêu hoá
>> Chống oxy hoá, khử gốc tự do và tăng cường miễn dịch
Đối tượng sử dụng:
Người lớn có mức đường huyết cao hơn bình thường, nguy cơ bị bệnh đái tháo đường, những người mắc bệnh đái tháo đường type 1, type 2, đái tháo đường kháng insulin. Những người trưởng thành sử dụng như chế độ bổ sung để phòng chống bệnh đái tháo đường và biến chứng của bệnh đái tháo đường.
Chi tiết xem thêm sản phẩm tại: >>> Punsemin - Xua tan nỗi lo bệnh lý tiểu đường
Trên đây chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu về biện pháp phòng tránh bệnh tiểu đường như thế nào. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn và người thân. Cảm ơn bạn đã quan tâm, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc !
Bài viết cùng chuyên mục:
>>> Biến chứng của bệnh tiểu đường với sức khỏe như thế nào?
>>> Bệnh tiểu đường nên ăn trái cây gì và cách phòng bệnh ra sao?
Viết bình luận