Hạt bí đỏ có tác dụng gì với sức khỏe con người?

Hạt bí đỏ là loại hạt thông dụng với người Việt Nam. Hạt bí đỏ ăn ngậy ngậy bùi bùi nên được rất nhiều người ưa thích. Hạt bí đỏ có tác dụng gì với sức khỏe con người là câu hỏi của nhiều người. Hạt bí đỏ hay còn gọi là bí ngô hình bầu dục nhỏ là một nguồn cung cấp chất dinh dưỡng. Ngoài giàu magiê, mangan, đồng, protein và kẽm, hạt bí ngô còn chứa các hợp chất thực vật phytosterol và chất chống oxy hóa đánh bay gốc tự do, giúp cải thiện sức khỏe cho bạn. Dưới đây chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiết xem hạt bí đỏ có tác dụng gì với sức khỏe con người.

Hạt bí đỏ có tác dụng gì với sức khỏe con người?

1. Tổng quan về bí đỏ

Bí đỏ còn có tên khác là: Bí ngô, bí rợ, bí thơm, bí ử, bí sáp.

Tên khoa học: Bí đỏ có khoảng 25 loài, mỗi loài có tên khoa học khác nhau. Ở Việt Nam thường thấy có 3 loài là: Cucurbita pepo L -Cucurbita moschata Duch. ex Poiret -Cucurbita maxima Duch. ex Lamk.

Nguồn gốc cây bí đỏ ở Bắc Mỹ, người ta tìm thấy ở Mexico các hạt bí đỏ có niên đại từ 7000 đến 5500 năm trước Công nguyên. Đây là loại quả lớn nhất thế giới.  Quả bí đỏ khổng lồ nặng 1.190kg do người Bỉ trồng, đạt kỷ lục Guinness thế giới năm 2016 tại Đức (ở châu Âu có lễ hội Bí Ngô tổ chức tại Đức từ năm 2000). Quả bí đỏ còn là biểu tượng của lễ hội Halloween

Bí đỏ là cây trồng phổ biến ở nước ta từ miền núi đến trung du đồng bằng, để làm rau ăn:  lá bánh tẻ, ngọn lá non, nụ hoa đực, quả xanh. Quả chín, và nhân hạt còn dùng làm thuốc.

- Bí đỏ là loại cây thảo sống 1 năm, mọc bò hay leo nhờ tua cuốn. Thân có lông dày, mềm. Lá mọc so le có cuống dài 10 - 20cm phiến lá hình tim chia thùy màu lục sẫm thường có đốm trắng, cả 2 mặt đều có lông mịn.  Cây có hoa đực và hoa cái mọc riêng ở kẽ lá,  Hoa đực có cuống dài và rỗng 10 - 15cm, hoa to, màu vàng. Hoa cái cuống ngắn và to dầy, bầu hình cầu chứa nhiều noãn, tràng hoa màu vàng.

Thành phần hóa học: Tác dụng dược lý: - Lá bí đỏ bánh tẻ: Nước 86,5%, chất đạm: 3,8%, chất béo: 1,8%, chất xơ:1,9%. Các khoáng chất: Ca, Phospho, Mg, Fe. Các sinh tố: B1, B2, B3, C.

Đặc biệt bí đỏ có 3 Carotenoit quý như: (Điều tra hợp chất Carotenoit trong một số thực vật của VN  Hà thị Bích Ngọc và cộng sự thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội).

- Beta caroten 35,868% (là tiền chất của vitamin A, được tích trữ ỏ gan, không bị đào thải khi thừa như vitamin A) có tác dụng chống mù lòa, chống lão hóa da, tăng miễn dịch, ngăn ung thư tiêu hóa.

- Lutein 23,98% là dưỡng chất vàng có trong não và hoàng điểm của mắt, có tác dụng tăng khả năng học hỏi và ghi nhớ. Giảm nguy cơ bệnh tim mạch và mỡ máu cao, chống tác hại của ánh sáng mặt trời trên da, Lycopen 6,499% là chất chống oxy hóa cực mạnh, xóa vết nhăn, vết nám trên da, làm chậm ung thư (tuyến tiền liệt, thực quản, ruột kết). Hàm lượng carotenoit tính theo nguyên liệu khô kiệt.

- Quả bí đỏ già: Nước: 87,2%, chất đạm: 1,4%, chất béo 0,5%, chất xơ 1,4%.  các khoáng chất: Fe, Mg, Cu, Zn.  Các sinh tố: B1, B2, C, E, K đặc biệt là sinh tố T trong phần ruột bí đỏ giúp ngăn ngừa béo phì và tiêu hóa các thức ăn khó tiêu. Có 2 carotenoit là:  Beta caroten 52,762% và Lutein 15,208%.

Theo các nhà khoa học Trung Quốc: thịt quả bí đỏ già có tác dụng kích thích cơ thể tiết insulin có tác dụng tốt cho người đái tháo đường (cả týp I và II).

- Hạt bí đỏ già: Nước 8%, chất đạm 28,1%, chất béo 33,5%, chất xơ 14,7%. Hạt khô:  Vỏ: 25 - 30%. Nhân: 70 - 75%. Trong nhân có dầu: 45 - 50%. Dầu gồm các glycerid của các acid béo không no (Oleic và Linoleic) Đặc biệt là chất 7-phytosterol (có nối đôi ở vị trí 7) có tác dụng giảm kích cỡ phì đại tuyến tiền liệt, giảm thể tích nước tiểu tồn đọng và số lần tiểu tiện đêm, giảm các triệu chứng đái khó, đái buốt.  Cucurbitin: 0,40 - 0,84% là một acid amin có tác dụng chống giun sán.

2. Hạt bí đỏ có tác dụng gì?

+ Hạt bí ngô chứa magiê giúp tim khỏe mạnh: 1/4 cốc hạt bí ngô chứa gần 1/2 lượng magiê nên dung nạp hàng ngày theo khuyến cáo dinh dưỡng. Magiê tham gia vào một loạt các chức năng sinh lý cực kỳ quan trọng, bao gồm cả việc tạo ra ATP (adenosine triphosphate), phân tử năng lượng của cơ thể, tổng hợp RNA và DNA. Magiê đã được chứng minh là có lợi cho huyết áp của bạn và giúp ngăn ngừa bệnh ngừng tim đột ngột, đau tim và đột quỵ.

+ Tốt cho da và mắt: Chất squalene được tìm thấy trong hạt bí đỏ bảo vệ làn da khỏi tia tử ngoại và sự phơi nhiễm bức xạ khác. Vitamin K, vitamin A và kẽm trong hạt bí giúp làm lành vết thương nhanh chóng. Ngoài ra, các chất chống ô xy hóa, vitamin A và E ngăn chặn các gốc tự do, vì thế giảm bớt rủi ro già trước tuổi. Một số nghiên cứu cho thấy hạt bí đỏ có thể hỗ trợ đối phó mụn trứng cá. Vitamin A giúp tăng cường thị lực trong điều kiện ánh sáng mờ.

+ Hạt bí ngô chứa kẽm hỗ trợ miễn dịch: Hạt bí ngô là một nguồn giàu kẽm, một ounce (tương đương 28g) hạt bí ngô chứa hơn 2 mg khoáng chất có lợi này. Kẽm là vi chất quan trọng đối với cơ thể của bạn theo nhiều cách, bao gồm cả khả năng miễn dịch, tăng trưởng tế bào và phân chia, giấc ngủ, tâm trạng, cảm giác vị giác và khứu giác, mắt và sức khỏe của da, điều tiết insulin, và chức năng tình dục nam.

+ Hạt bí ngô cung cấp chất béo thực vật Omega-3: Các loại hạt thô và hạt, trong đó có hạt bí ngô, là một trong những nguồn tốt nhất cung cấp omega-3 thực vật (axit alpha-linolenic hoặc ALA). Tất cả chúng ta cần ALA, vì vậy, hạt bí ngô là một nguồn tuyệt vời của ALA, là nguồn cần thiết mang lại chất béo omega-3 tốt cho cơ thể

+ Củng cố sức khỏe xương: Sự hiện diện của magnesium trong hạt bí đỏ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành xương và giúp giảm nguy cơ mắc bệnh loãng xương. Nghiên cứu cho thấy những loại thực phẩm giàu chất kẽm như hạt bí đỏ có thể hữu ích cho phụ nữ trong thời gian mang thai. Kẽm cũng góp phần ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiểu.

+ Hạt bí ngô cải thiện sức khỏe tuyến tiền liệt: Hạt bí ngô từ lâu đã được đánh giá là một thực phẩm tự nhiên quan trọng cho sức khỏe của nam giới. Một phần nhờ hàm lượng kẽm cao trong bí ngô, đây là nhân tố quan trọng cho sức khỏe tuyến tiền liệt. Nghiên cứu cho thấy rằng cả dầu hạt bí ngô và hạt bí ngô có thể đặc biệt hữu ích trong việc hỗ trợ sức khỏe tuyến tiền liệt.

+ Hạt bí ngô phòng chống bệnh đái tháo đường: Các nghiên cứu trên động vật cho rằng hạt bí ngô có thể giúp cải thiện kháng insulin và giúp ngăn ngừa các biến chứng bệnh đái tháo đường bằng cách giảm stress oxy hóa.

+ Hạt bí ngô có lợi cho phụ nữ sau mãn kinh: Dầu hạt bí đỏ rất giàu phytoestrogen tự nhiên và các nghiên cứu cho thấy nó có thể giúp gia tăng đáng kể cholesterol HDL “tốt”, cùng với việc giảm huyết áp, giảm cơn nóng bừng, nhức đầu, đau khớp và các triệu chứng mãn kinh khác cho phụ nữ sau mãn kinh.

+ Hạt bí ngô tốt cho tim và sức khỏe gan: Hạt bí ngô, giàu chất béo lành mạnh, chất chống oxy hóa và chất xơ, có lợi cho tim và cho gan, đặc biệt khi trộn với hạt lanh.

+ Hạt bí ngô chứa tryptophan giúp ngon giấc: Hạt bí ngô là một nguồn giàu tryptophan, một axit amin mà cơ thể chuyển đổi thành serotonin, lần lượt được chuyển đổi thành melatonin, là các "hormone gây ngủ". Ăn hạt bí ngô là một vài giờ trước khi đi ngủ, cùng với thực phẩm chứa carbohydrate như một miếng trái cây nhỏ giúp dễ ngủ hơn.

+ Hạt bí ngô chống viêm: Người ta nhận thấy dầu hạt bí ngô có tác dụng chống viêm. Một nghiên cứu trên động vật thậm chí còn nhận ra nó có tác dụng như thuốc chống viêm indomethacin dùng trong điều trị viêm khớp.

+ Cải thiện chất lượng tinh trùng: Những lợi ích chính của hạt bí đỏ bao gồm cải thiện chất lượng tinh trùng. Các nghiên cứu gắn kết mức kẽm thấp với sự sút giảm chất lượng tinh trùng và rủi ro vô sinh. Mức kẽm cao trong hạt bí đỏ giúp khắc phục vấn đề này. Các chất chống ô xy hóa trong hạt bí đỏ có thể thúc đẩy mức testosterone lành mạnh.

+ Kiểm soát rụng tóc: Bệnh rụng tóc do nội tiết tố (còn gọi là hói đầu) là nỗi ám ảnh đối với đàn ông, đặc biệt là những người trên 50 tuổi. Nghiên cứu cho thấy hạt bí đỏ có tác dụng phục hồi tóc nhờ sự hiện diện của các phytosterol, chất tương đương cholesterol ở người trong các màng tế bào thực vật.

+ Tốt cho phụ nữ sau sinh: Trong hạt bí có chứa nhiều chất dinh dưỡng cần cho phụ nữ sau sinh, ngoài ra phụ nữ sau sinh ăn hạt bí còn giúp kích thích sản xuất sữa. Để kích sữa cho phụ nữ sau sinh cần giã hạt bí sống đã bỏ hạt từ 15-20g mỗi lần, ngày hai lần.

3. Lưu ý khi ăn hạt bí đỏ

+ Chỉ nên tiêu thụ hạt bí còn nguyên vỏ: Hiện nay, nhiều cơ sở kinh doanh kém chất lượng đã bóc sẵn vỏ hạt bí và nêm với ngũ vị hương, có người cho thêm muối, gia vị, mì chính và các loại gia vị khác, loại hạt bí này nếu ăn quá nhiều sẽ gây đau, tức ngực. Về lâu dài, do hàm lượng gia vị trong loại hạt dưa này khá cao, ăn trong thời gian dài có thể gây tích trữ nước, dẫn đến tình trạng phù nề, tăng cân, thậm chí là gây các bệnh về dạ dày khác.

+ Không phải lúc nào cũng dùng miệng để cắn hạt bí: Hạt bí không được rửa sạch sẽ bám bụi trong quá trình sản xuất và không sạch. Vì vậy để bảo vệ sức khỏe, tốt nhất bạn nên hạn chế cắn hạt bí, thay vào đó có thể dùng tay để bóc vỏ và ăn hạt bí.

+ Người đang có vấn đề về miệng không nên ăn hạt bí: Hạt bí ngô làm tiêu hao nước bọt và khiến chúng ta nhanh bị khô miệng hơn, vì vậy những người bị loét miệng, viêm lợi không thích hợp ăn hạt bí ngô, bởi nó có thể làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

4. Đối tượng nào nên ăn hạt bí

+ Những người ăn chay nên ăn hạt bí ngô: Vì bản thân người ăn chay có thể thiếu nguồn dầu và protein chất lượng cao. Hạt bí ngô có chất lượng tương đối cao, trong 100g hạt bí ngô có khoảng 36g protein và 46g chất béo, chủ yếu là chất béo không bão hòa, Do đó, nó là loại hạt tốt nhất cho những người ăn chay!

+ Người lớn tuổi và người có khả năng nhai kém: So với hạt óc chó, hạt hạnh nhân, hạt hướng dương thì ưu điểm của hạt bí đỏ là có kết cấu tương đối mềm, không bị cứng và giòn, phù hợp với người già có khả năng nhai kém. Nếu bạn gặp vấn đề nhai kém thì hạt bí ngô là một lựa chọn tốt vì chúng tương đối dễ nhai, nuốt và hiếm khi nguy hiểm.

Trên đây chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu hạt bí đỏ có tác dụng gì với sức khỏe con người. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn và người thân. Cảm ơn bạn đã quan tâm, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc !

Có thể bạn quan tâm:

>>> Công dụng hạt dưa hấu với sức khỏe con người như thế nào?

>>> Công dụng hạt chia với sức khỏe con người như thế nào?

>>> Công dụng của hạt nho với sức khỏe con người như thế nào?