Nhiễm trùng đường hô hấp là tình trạng thường gặp hiện nay và nhiều người mắc phải. Nhiễm trùng đường hô hấp có lây không là câu hỏi của nhiều người. Nhiễm trùng đường hô hấp là một bệnh nhiễm trùng ở xoang, cổ họng, đường hô hấp hoặc phổi. Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thường do virus gây ra. Phổ biến nhất là cảm lạnh thông thường. Mức độ nghiêm trọng của bệnh hô hấp do vi rút rất khác nhau; bệnh nặng có nhiều khả năng xảy ra ở bệnh nhân lớn tuổi và trẻ sơ sinh. Tình hình mắc bệnh có thể trực tiếp do nhiễm virus hoặc có thể gián tiếp, do đợt cấp tính của các bệnh lý nền hô hấp tim mạch hoặc bội nhiễm vi khuẩn ở phổi, các xoang cạnh mũi, hoặc tai giữa. Dưới đây chúng ta cùng đi trả lời câu hỏi xem nhiễm trùng được hô hấp có lây không?
1. Nhiễm trùng đường hô hấp có lây không?
Bệnh nhiễm trùng hô hấp dùng để chỉ bất kỳ bệnh truyền nhiễm nào liên quan đến đường hô hấp. Nhiễm trùng hô hấp bao gồm nhiễm trùng đường hô hấp trên và nhiễm trùng đường hô hấp dưới. Nhiễm trùng đường hô hấp dưới như viêm phổi có xu hướng nghiêm trọng hơn rất nhiều so với nhiễm trùng đường hô hấp trên, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường.
Mặc dù có một số bất đồng trong việc phân chia ranh giới chính xác giữa đường hô hấp trên và dưới, đường hô hấp trên thường được cho là trên sụn nắp hoặc dây thanh âm, bao gồm mũi, xoang, họng và thanh quản. Điển hình của nhiễm trùng đường hô hấp trên bao gồm viêm amiđan, viêm họng, viêm thanh quản, viêm xoang, viêm tai giữa, một số loại bệnh cúm và cảm lạnh thông thường. Các triệu chứng của nhiễm trùng đường hô hấp trên có thể bao gồm ho, đau họng, sổ mũi, nghẹt mũi, nhức đầu, sốt nhẹ, nặng mặt và hắt hơi.
Đường hô hấp dưới bao gồm khí quản, các ống phế quản, các tiểu phế quản và hai phổi.
Nhiễm trùng đường hô hấp dưới thường nghiêm trọng hơn so với nhiễm trùng đường hô hấp trên. Nhiễm trùng đường hô hấp dưới là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các bệnh truyền nhiễm. Hai nguyên nhân phổ biến nhất của nhiễm trùng đường hô hấp dưới là viêm phế quản và viêm phổi. Cúm ảnh hưởng đến cả hai đường hô hấp trên và dưới nhưng nguy hiểm hơn như nhiễm H5N1 có xu hướng bám vào các thụ thể sâu trong phổi.
Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thường do virus gây ra. Phổ biến nhất là cảm lạnh thông thường. Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp rất dễ lây lan thông qua tiếp xúc gián tiếp và trực tiếp (dùng chung cốc bị nhiễm virus hoặc chạm vào người bệnh) và thông qua việc hít thở chung không khí với người nhiễm bệnh.
2. Các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thường gặp
Theo phân loại của Tổ chức Y tế thế giới, bệnh nhiễm trùng đường hô hấp là bệnh mà con đường lây truyền là qua đường không khí hoặc ưu tiên con đường lây nhiễm chủ yếu là qua không khí. Điều kiện tiên quyết để bệnh có thể lây truyền qua đường không khí là sinh sinh vật truyền nhiễm có thể tồn tại lâu trong khí dung, chúng phân tán lơ lửng và di chuyển trong không khí.
Cụ thể, bệnh nhiễm trùng đường hô hấp phổ biến gồm các bệnh lý sau:
COVID-19.
Hội chứng hô hấp cấp tính nặng SARS.
Ho gà.
Hội chứng hô hấp Trung Đông MERS.
Bệnh Lao.
Bệnh đậu mùa.
Bệnh viêm màng não mô cầu.
Bệnh do Adenovirus, rhinovirus, Enterovirus,…
3. Yếu tố ảnh hưởng đến sự lây truyền bệnh nhiễm trùng đường hô hấp
Sự lây nhiễm tác nhân gây bệnh trong bệnh nhiễm trùng đường hô hấp liên quan đến khoảng cách giữa nguồn bệnh và các thể, miễn dịch của vật chủ, thời gian và số lượng tiếp xúc với người mang bệnh,…
Cụ thể, mỗi tác nhân gây bệnh lại có điều kiện môi trường lý tưởng để tồn tại cũng như lây truyền trong không khí. Các yếu tố môi trường tác động bao gồm:
+ Nhiệt độ:
Đa phần các virus gây bệnh nhiễm trùng đường hô hấp ưa thích nhiệt độ thấp hơn để tồn tại và phát triển, đó là lý do bệnh thường gặp hơn ở thời điểm giao mùa hoặc thời tiết lạnh. Tiểu biểu như bệnh cúm, đợt bùng phát dịch thường rơi vào thời điểm khí hậu lạnh.
+ Ánh nắng mặt trời:
Ánh nắng mặt trời mang theo tia UV, tia này gây ảnh hưởng đến sự phát triển, lây nhiễm cũng như sự tồn tại của virus gây bệnh. Điều này lý giải tại sao các nước có số giờ nắng trung bình trong ngày cao có một số bệnh thường ít mắc hơn so với các nước khu vực nhiệt đới.
+ Gió:
Gió có thể giúp sự lưu thông không khí, trong đó chứa các hạt khí dung mang mầm bệnh tốt hơn, vì thế khả năng lây nhiễm cũng cao hơn. Tuy nhiên, gió lại làm giảm nồng độ hạt khí dung mang mầm bệnh. Thực tế, các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dễ lây nhiễm hơn trong môi trường kín, điều kiện thông gió kém.
+ Độ ẩm:
Độ ẩm cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự lây nhiễm bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Các nghiên cứu cho thấy, độ ẩm cao giúp khí dung mang mầm bệnh tồn tại lâu hơn trong môi trường bình thường, kể cả môi trường có tia UV, từ đó nguy cơ lây nhiễm cũng cao hơn.
4. Các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp trên
+ Bệnh viêm xoang:
Viêm xoang (viêm các xoang) là những hốc rỗng, chứa đầy không khí, nằm phía sau xương gò má và trán. Viêm xoang có 4 loại: xoang trán, xoang sàng, xoang bướm và xoang hàm. Tất cả các xoang này được lót bởi niêm mạc (mô mềm). Viêm xoang là tình trạng nhiễm trùng của màng niêm mạc lót trong lòng các xoang gây ra bởi vi trùng, siêu vi trùng hay dị ứng dẫn tới phù nề, thu hẹp đường kính các lỗ xoang làm cho mủ và dịch viêm ứ đọng trong xoang do không thoát được ra ngoài gây tình trạng tích tụ chất lỏng hoặc chất nhầy bên trong.
Viêm xoang có 2 dạng chính là viêm xoang cấp tính và viêm xoang mạn tính. Viêm xoang cấp tính thường xảy ra ở xoang sàng, xoang trán, xoang bướm và viêm đa xoang.
+ Bệnh cảm cúm:
Virus cúm (Influenza virus) thuộc nhóm Orthomyxoviridae và được chia thành 3 type A, B và C nhưng tùy loại và có thể gây thành dịch hay không. Bệnh cúm là bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao và lây truyền nhanh, có thể gây dịch và đại dịch.
Bệnh lây lan qua đường hô hấp, qua không khí giọt nhỏ qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng của bệnh nhân có chứa virus cúm qua ho, hắt hơi. Virus vào cơ thể qua đường mũi họng. Tỷ lệ lây lan càng mạnh khi tiếp xúc trực tiếp và mật thiết, đặc biệt ở nơi tập trung đông người như trường học, nhà trẻ. Trong điều kiện giao mùa, thời tiết lạnh và ẩm thấp, tế bào đường hô hấp của người dễ bị tổn thương, làm tăng tính cảm nhiễm với bệnh.
Thông thường bệnh diễn biến nhẹ và hồi phục trong vòng 2-7 ngày.
Cảm cúm là bệnh nhiễm virus cấp tính đường hô hấp với các biểu hiện:
Sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng và ho, triệu chứng ho thường nặng và kéo dài.
Có thể kèm theo các triệu chứng đường tiêu hóa như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, nhất là ở trẻ em.
Thời gian ủ bệnh: Thường từ 1 tới 4 ngày, bệnh có thể bắt đầu trước sốt 1 ngày và kéo dài tới 7 ngày ở người lớn, thậm có thể là nhiều tháng nếu người bị suy giảm miễn dịch mắc bệnh.
+ Viêm thanh quản:
Viêm thanh quản là bệnh phổ biến ở nhiều đối tượng, cả trẻ em và người lớn. Nguyên nhân gây bệnh do vi khuẩn, virus hoặc nấm. Nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời, viêm thanh quản có thể gây biến chứng nguy hiểm cho người bệnh.
Ở trẻ em, viêm thanh quản cấp thường gặp ở trẻ từ 1 - 6 tuổi, niêm mạc thanh quản và tổ chức dưới niêm mạc dễ bị viêm nhiễm, phù nề dẫn đến khó thở ở trẻ nhỏ. Nguyên nhân hay gặp gây viêm thanh quản cấp ở trẻ em thường do: lạnh, do trẻ khóc nhiều hoặc nói nhiều kết hợp với các yếu tố môi trường, virus hoặc vi khuẩn gây bệnh.
Thông thường, trẻ bị viêm thanh quản cấp thường có triệu chứng: Sốt cao hoặc sốt nhẹ, khóc khàn hoặc
5. Một số bệnh viêm đường hô hấp dưới
+ Viêm tiểu phế quản:
Viêm tiểu phế quản là một bệnh phổi phổ biến thường do virus gây ra. Bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh, trẻ dưới 6 tháng tuổi và trong những tháng mùa đông.
Trong một số trường hợp, đặc biệt là nếu có vấn đề sức khỏe cơ bản hoặc trẻ sơ sinh đẻ non, viêm tiểu phế quản có thể trở nên nghiêm trọng và phải nhập viện.
+ Viêm phế quản:
Viêm phế quản là một thuật ngữ y học chỉ tình trạng viêm niêm mạc ống phế quản. Các tổn thương này gây ra hàng loạt các triệu chứng, trong đó điển hình nhất các cơn ho, đờm.
Viêm phế quản được chia thành 2 thể là cấp tính và mạn tính:
Viêm phế quản cấp tính: Ở giai đoạn cấp tính, tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở niêm mạc phế quản chưa có sự tổn thương. Thông thường, nguyên nhân gây bệnh là do virus.
Viêm phế quản mạn tính: Đây là giai đoạn phát triển xấu đi của thể cấp tính. Ở giai đoạn này, ống phế quản sẽ liên tục bị kích thích, từ đó dẫn đến các biến chứng bệnh nguy hiểm (đặc biệt là bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính). Viêm phế quản mạn tính có thể kéo dài trong thời gian dài (từ vài tháng đến vài năm). Mức độ ảnh hưởng ở giai đoạn mạn tính nghiêm trọng hơn cấp tính nhiều lần.
+ Viêm phổi:
Bệnh viêm phổi là tình trạng các phế nang trong phổi bị viêm do một nguyên nhân bất kỳ gây ra. Viêm phổi có thể xuất hiện tại một vị trí cố định hay một vài vùng. Nguy hiểm hơn là xuất hiện viêm toàn bộ phổi.
6. Cách phòng bệnh nhiễm trùng đường hô hấp
Tham khảo sử dụng sản phẩm BLCare Max giúp bảo vệ phổi được tốt hơn
BLCare Max là viên uống bảo vệ sức khỏe hô hấp, bảo vệ phổi trước các tác nhân gây hại và phục hồi chức năng phổi bị hư tổn, giúp phòng chống và hỗ trợ điều trị ung thư phồi và các bệnh lý về phổi như Viêm phổi, Viêm phế quản, Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), Viêm màng phổi (viêm phế mạc), Thuyên tắc phổi, Phù phổi, Xơ hóa phổi, Bệnh bụi phổi, Hội chứng suy hô hấp, Bệnh u hạt (Sarcoidosis), Hen phế quản ...
BLCare Max là một sản phẩm chuyên biệt cho phổi được đăng ký bản quyền thương hiệu giữa các nhà khoa học của Hãng Enrinity Supplements Inc và Nhà Xuất Khẩu Veda Biologics, LLC U.S.A và nhà phân phối BNC Medipharm để hỗ trợ điều trị các bệnh lý phổi, trong đó dược chất chính là N-Acetyl Cystein là tiền chất của dược chất Glutathione kết hợp các dược chất chiết xuất thiết yếu có hoạt tính sinh học cao, với sinh khả dụng mạnh tác dụng hợp đồng cộng hưởng thúc đẩy sức khỏe của phổi, giãn phế quản và kiểm soát các tế bào viêm, ức chế giải phóng các chất trung gian gây viêm, từ đó làm giảm chất nhầy trong đường hô hấp và tống đẩy đờm ra ngoài.
BLCare Max là phức hợp độc quyền giữa các dược chất sinh học chiết xuất từ cây xương cựa thương hiệu MPC, giống nho (Muscadine) trồng ở Georgia, Nấm Linh Chi và mô tuyến ức. Tất cả các thành phần dược liệu đều có nguồn gốc tự nhiên này được định hướng chuyên sâu bằng các nghiên cứu khoa học tập trung để cải thiện sức khỏe đường hô hấp giúp dễ thở, thông khí tối ưu, an toàn và hiệu quả. BLCare Max giúp giảm ho, long đờm, giải độc và làm sạch phổi, loại bỏ tắc nghẽn, giảm co thắt, tăng cường sức khỏe các mô phế nang phổi, cải thiện khả năng hấp thụ và tiêu thụ oxy của phổi, giữ lưu thông đường thở thông thoáng và cân bằng lượng chất nhầy, giảm tiết chất nhầy trong bệnh rối loạn chức năng nhầy, bệnh nhầy nhớt.
>>> Chi tiết sản phẩm xem tại: BLcare Max - Giải pháp cho người bệnh phổi
Tùy vào tác nhân gây bệnh cụ thể mà việc điều trị bệnh nhiễm trùng đường hô hấp có thể khác nhau. Hệ miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong điều trị và đẩy lùi nhóm bệnh này, do đó bệnh nhân cần lưu ý nghỉ ngơi, ăn uống đầy đủ chất và tăng cường miễn dịch tự nhiên. Các trường hợp bệnh nặng, nguy cơ biến chứng thì có thể can thiệp điều trị bằng thuốc và các biện pháp hỗ trợ khác.
Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp có nguy cơ lây nhiễm cao, khả năng gây bùng dịch và gây biến chứng cho bệnh nhân hệ miễn dịch yếu nên việc phòng ngừa vẫn là ưu tiên hàng đầu.
Do khả năng lây nhiễm cao nên người bệnh mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cần được chăm sóc và phòng ngừa lây nhiễm cho đến khi kiểm soát được bệnh. Bản thân người bệnh lẫn người chăm sóc, gia đình và y bác sĩ cần nhận thức rõ bệnh để cùng thực hiện biện pháp theo dõi, phòng ngừa lây nhiễm.
Để kiểm soát sự lây lan các hạt khí dung mang mầm bệnh, bệnh nhân có thể dùng thuốc điều trị. Ngoài ra, các vật dụng cá nhân của người bệnh như khẩu trang, khăn tay, khăn mặt,… cần được làm sạch, khử trùng đúng cách và hạn chế tái sử dụng để giảm nguy cơ lây truyền bệnh.
Bài viết cùng chuyên mục:
>>> Cách trị viêm phổi tại nhà như thế nào?
Viết bình luận